Businessweek
Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine aboneliğiniz boyunca tam erişim sağlayabilirsiniz. Abone Ol

Teknoloji

Çin'den Küresel Ekonomide Kelebek Etkisi
DeepSeek'in hızlı yükselişi ve bir anda küresel ekonomiyi sarsması, yapay zekâ alanındaki rekabetin ne denli dinamik ve öngörülemez olduğunu gösteriyor.
  • 31 Ocak 2025 14:52
  • Ercüment Büyükşener
Çin'den Küresel Ekonomide Kelebek Etkisi

Geçtiğimiz hafta tanıtılan Çin merkezli yapay zekâ asistanı DeepSeek, teknoloji dünyasında büyük bir yankı uyandırdı. Uygulama, kısa sürede ABD'nin Apple App Store'unda en çok indirilen ücretsiz uygulama haline gelerek, Silikon Vadisi'nde ve küresel piyasalarda sarsıcı etkiler yarattı. Öyle ki, bu gelişme NVIDIA gibi teknoloji devlerinin hisse değerlerinde önemli düşüşlere neden oldu.


DeepSeek ne yapıyor?


DeepSeek'in başarısının ardında, şirketin geliştirdiği R1 modeli bulunuyor. Bu model, OpenAI'nin ChatGPT o1 modeliyle rekabet edebilecek düzeyde olup, çok daha düşük maliyetlerle üretilmiş durumda. Yaklaşık 5,6 milyon dolarlık bir bütçe ve sınırlı sayıda özel bilgisayar çipi kullanılarak geliştirilen R1, yapay zekâ alanında maliyet etkinliğinin mümkün olduğunu gösterdi. Hatta bu konuda OpenAI kurucusu Sam Altman bile attığı bir tweet ile bu rekabeti kabul etmiş görünüyor.


Uygulamanın ücretsiz ve açık kaynaklı olması, geniş bir kullanıcı kitlesine hızla ulaşmasını sağladı. Ancak, DeepSeek'in bazı konulardaki yanıtları, özellikle insan hakları ve Tayvan gibi hassas meselelerde, Çin Komünist Partisi'nin resmi söylemleriyle uyumlu olup, bu durum uygulamanın tarafsızlığı konusunda soru işaretleri doğurdu.


ABD ve Çin arasındaki yapay zekâ rekabeti


DeepSeek'in yükselişi, ABD ve Çin arasındaki yapay zekâ rekabetinin ne denli yoğunlaştığını bir kez daha gözler önüne serdi. Her iki ülke de yapay zekâ teknolojilerinde liderlik için büyük yatırımlar yapıyor. ABD, Google, Microsoft ve OpenAI gibi şirketlerle ön planda yer alırken, Çin ise Baidu, Alibaba ve Tencent gibi devlerle bu yarışta iddialı bir konuma gelmeye çalışıyor.


Bu rekabet, sadece teknolojik üstünlük sağlama çabasının ötesine geçerek, ekonomik ve jeopolitik dengeleri de etkiliyor. Özellikle yapay zekâ alanındaki ilerlemeler, ülkelerin ekonomik büyüme, ulusal güvenlik ve uluslararası nüfuzları üzerinde belirleyici bir rol oynuyor. Bu noktada özellikle Ortadoğu ve Avrupa ülkelerine çok önemli bir mesaj olduğunu düşünüyorum.


Diğer ülkeler için fırsatlar ve riskler


ABD ve Çin arasındaki bu yoğun rekabet, diğer ülkeler için hem fırsatlar hem de riskler barındırıyor. Orta Doğu ve Avrupa ülkeleri, bu iki güç arasında sıkışmış gibi görünse de, aslında yenilikçi ve girişimci hamlelerle kendi pozisyonlarını güçlendirebilir. Nitelikli insan kaynağına yatırım yaparak ve katma değerli teknoloji ürün ve hizmetleri geliştirerek, küresel arenada söz sahibi olabilirler.


Özellikle gelişmekte olan ülkeler için yapay zekâ, ekonomik sıçrama yapma potansiyeli sunuyor. Ancak, bu teknolojilerin etik kullanımı, veri güvenliği ve tarafsızlık gibi konularda dikkatli olunması gerekiyor. Aksi takdirde, teknolojik bağımlılık ve dijital sömürgecilik gibi risklerle karşı karşıya kalabilirler.


DeepSeek'in hızlı yükselişi ve bir anda küresel ekonomiyi sarsması, yapay zekâ alanındaki rekabetin ne denli dinamik ve öngörülemez olduğunu gösteriyor. Bu gelişmeler, sadece ABD ve Çin'i değil, tüm dünyayı etkileyen sonuçlar doğuruyor. Diğer ülkeler, bu rekabetin dışında kalmamak için stratejik adımlar atmalı, yenilikçi politikalar geliştirmeli ve yapay zekâ alanında kendi kapasitelerini artırmalı. Unutulmamalıdır ki, teknolojik gelişmelerde geri kalmak, ekonomik ve siyasi bağımsızlığı da tehlikeye atabilir.


Dergi Erişimi
Dergi içeriklerini okumak için Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine abone olmanız gerekmektedir.Abone değilseniz abonelik satın alarak tüm dergi içeriklerine sınırsız erişim sağlayabilirsiniz
Abone Ol
Sevgililer Günü’nde Aşkın Bilançosu: Kahve Zirvede, Elmas Düşüşte, Çikolata Artık Lüks
Sevgililer Günü’nde Aşkın Bilançosu: Kahve Zirvede, Elmas Düşüşte, Çikolata Artık Lüks
Sevgililer Günü romantizmin zirveye çıktıgı gün ama piyasalarda isler pek de ask dolu degil. Kahve fiyatları rekor kırarken çikolata lüks hale geliyor, elmasın parıltısı sönüyor, evlilikler azalıyor, bosanmalar yükseliyor. Peki, ask ve ekonomi nereye gidiyor?
ABD Ölüm Meleği”nden Yılda 50 Milyar Dolar Kazanabilir
ABD Ölüm Meleği”nden Yılda 50 Milyar Dolar Kazanabilir
Yıllık 2 trilyon dolara yaklaşan bütçe açığını azaltmanın yollarını arayan ABD gözünü miraslara çevirdi. Ölen kişilerin varislerine bıraktıkları ancak realize edilmediği için vergi konusu olmayan sermaye kazançlarına vergi getirilmesi gündemde. “Ölüm Meleği” olarak adlandırılan bu sermaye kazançlarının vergilendirilmesinden yılda 50 milyar dolar gelir hedefleniyor.
Dijital Dönüşüm ve Yapay Zekâ ile Geleceği Şekillendirmek
Dijital Dönüşüm ve Yapay Zekâ ile Geleceği Şekillendirmek
Bankacılık sektörü, dijital dönüşümün en yoğun yaşandığı alanlardan biri olarak öne çıkıyor. Finansal hizmetler artık yalnızca şubeler ve klasik kanallar üzerinden değil, güçlü teknolojik altyapılar ve yapay zekâ destekli dijital ekosistemler aracılığıyla sunuluyor. Garanti BBVA olarak, bu dönüşüm sürecinde uzun yıllardır attığımız adımlarla sektöre yön veren bir konumda bulunuyoruz.
Jeopolitik Riskler Altını Merkeze Oturttu
Jeopolitik Riskler Altını Merkeze Oturttu
Pandemi dönemi, Rusya-Ukrayna savaşı ve süregelen jeopolitik gerilimlerin etkisiyle güvenli limana kaçışlar hızlandı. Dünya Altın Konseyi’nin raporuna göre merkez bankalarının altın talebi 2024’te yüzde 1 artarak rekor seviyeye ulaşırken, alımlarda ilk Sırayı Polonya ikinci sırayı Türkiye aldı. Çin Merkez Bankası ise ABD tahvillerinin yerini altınla dolduruyor… Trump’la birlikte 2025’te altına talebin devam edeceği öngörülüyor.
Borsada 2025’in Lokomotifi Bankalar mı Olacak?
Borsada 2025’in Lokomotifi Bankalar mı Olacak?
Borsa İstanbul’da halka açık bankaların 2024 yılının son çeyreğine ilişkin finansal sonuçları büyük ölçüde tamamlanırken, şimdiye kadar açıklanan finansallara göre banka kârlılıklarının piyasa beklentilerini karşıladığı görülüyor. Yatırım kuruluşları, 2024 finansal tablolarının ardından model portföylerinde 2025 sonu için tahminlerini revize ederken, öngörüler banka hisselerinde enflasyonun ve BIST 100 endeksinin üzerinde getiriye işaret ediyor.
Polonya Ekonomik Mucizesi: Demir Perdeden Küresel Rekabete
Polonya Ekonomik Mucizesi: Demir Perdeden Küresel Rekabete
Sosyalizim sonrası serbest piyasa reformları, Avrupa Birliği üyeliği ve güçlü sanayi yapısı Polonya’yı Avrupa’nın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri haline getirdi. Polonya ekonomisi Türkiye ekonomisinin yaklaşık üçte biri büyüklüğünde ancak yılda 30 milyar dolara yakın uluslararası doğrudan yabancı sermaye çekiyor. Yabancı yatırımlar, ihracat odaklı üretim ve düşük işsizlik oranları ekonomik başarının temel taşları oldu. Peki başarıyı getiren faktörler neler? Sosyallizimden piyasa ekonomisine geçiş Polonya’nın büyümesini nasıl etkiledi? Polonya mucizesi olarak adlandırılan hikâye sürdürülebilir mi?
Birleşik Krallık’ın Brexit Karnesi
Birleşik Krallık’ın Brexit Karnesi
Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden ayrılma kararını almasının üzerinden dokuz, resmen ayrılmasının üzerinden ise beş yıl geçti. Bu süreçte, AB ile ticarette ciddi kayıplar yaşanırken, küresel rekabette İngiltere’nin konumu tartışmalı hale geldi.
Ev Sahibi Olmak ya da Olmamak
Ev Sahibi Olmak ya da Olmamak
Ev sahibi olmak için ödeme yapmak da kira ödemek de Türkiye’de yaşayan bireyler için zorlayıcı oluyor.
Teknolojinin Zirvesi’nden Önemli Başlıklar
Teknolojinin Zirvesi’nden Önemli Başlıklar
Bloomberg HT Teknoloji Zirvesi, yapay zekâdan sağlıkta inovasyona çok geniş bir yelpazede fark yaratan teknolojileri ve insan hayatına etkilerini ele aldı.
Sadece Para Politikası Yetmez
Sadece Para Politikası Yetmez
Euro Bölgesi’nin yakalandığı orta teknoloji tuzağı sorununu Avrupa Merkez Bankası para politikası ile çözebilir mi?
Volkswagen Elektrikli Dünyada Hem Lüks Hem Ekonomik Segmente Oynuyor
Volkswagen Elektrikli Dünyada Hem Lüks Hem Ekonomik Segmente Oynuyor
Türkiye’de Ocak-Aralık döneminde, “tam elektrikli” otomobil satış adedi yüzde 51,7 artışla 99 bin 489 adet olarak gerçekleşirken tam elektrikli otomobillerin toplam satışlar içindeki payı önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 6,8’den yüzde 10,1’e, hibrit otomobillerin payı ise yüzde 11,1’den 18,8’e yükseldi. Türkiye otomotiv pazarının paterni Avrupa paterni ile çok paralel seviyelerde performans gösteriyor. Elektrikli otomobil pazarındaki gelişmeleri ve sektöre dair tüm detayları Volkswagen Binek Araç Genel MüdürüGino Bottaro ile konuştuk.
Yeni Nesil İhracat Hamlesi: Beyin Göçü
Yeni Nesil İhracat Hamlesi: Beyin Göçü
Türkiye son yıllarda yaşadığı yurt dışına beyin göçü ile birlikte inovasyon kapasitesini kaybediyor. Kısa vadede olumsuz görünen bu durum, parlak beyinlerin dönmesini sağlayacak politikaların uygulanması ile birlikte bu kişilerin yeni uzmanlıklar ve uluslararası bağlantılarla Türkiye’ye dönmesiyle faydalı bir hale dönüşebilir.