Businessweek
Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine aboneliğiniz boyunca tam erişim sağlayabilirsiniz. Abone Ol

Küresel Ekonomi

Rekabetin Artacağı Yeni Bir Yıl
Hem yabancı, hem de yerli yatırımcı açısından hisse senetleri piyasası nerdeyse son altı aydır pek yüz güldürmüyor. Ancak 2025 yılı farklı olabilir.
  • 28 Kasım 2024 23:28
  • Dr. Ali Yürüdü
Rekabetin Artacağı Yeni Bir Yıl

Geride bıraktığımız son altı ayda yaklaşık yüzde 10 kayıpla dünyanın en kötü performans gösteren Türk hisseleri için her yerde dipten dönüşün işaretlerini arıyoruz. Piyasanın en mesnetli senaryosunun ise Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yakın zamanda faiz indirimlerine başlaması olduğu görülüyor. Ancak bu yıl Türk hisse senetlerin 2,5 milyar dolar yabancı yatırımcılar tarafından satıldı bile. Elbette yılın başında kimse bu denli büyük bir çıkış beklemiyordu, ancak enflasyonun katılığı satışların yıl boyu devam etmesine sebep oldu.


Çıkışların hisse senetleri performansına etkisine baktığımızda ise 2024’ün ilk yarısında, hatta Haziran sonuna kadar yüzde 40’ın üzerinde bir yükselişin ardından gelen düşüşlerle Ekim’de ayı piyasasına girdik. Yüksek faiz ve enflasyon; şirket kârlılıklarını eritirken, Türk Lirası cinsi mevduat hesapları ve para piyasası fonları gibi alternatif ve daha az riskli yatırımlar, yerli yatırımcı açısından sene boyu cazibesini korudu. Yani hem yabancı, hem de yerli yatırımcı açısından hisse senetleri piyasası nerdeyse son altı aydır pek yüz güldürmüyor. Ancak 2025 yılı farklı olabilir.


Yabancı yatırımcı açısından Türk hisse senetlerine gelmek için en yakındaki katalizör asgari ücret açıklaması olduğunu düşünüyorum. Yabancı yatırımların genel beklentisine baktığımızda yüzde 20’ler civarı, enflasyon beklentilerine uygun ölçülü bir artış açıklaması beklendiği görülüyor. Burada yabancının hassasiyetleri önemli, ancak nihai sonucu elbette resmi açıklamaya kadar bilemeyiz. Yabancıların baz senaryosu ise sadece gelecek yıl enflasyon beklentilerine dayanıyor. Burada önemli dememin sebebi en başta bahsettiğim yabancı çıkışının Türk sermaye piyasalarında likiditeyi azalttığından Türk hisse senetlerinin de hassasiyetini artırdı.


Enflasyon ve faiz bir kenara, bir de şirketlerimizin hikayesi var ki ne olursa olsun her türlü yatırımcıyı ilgilendiriyor aslında. Nitekim büyüme verilerimiz yakın gelecek için yüksek faizden kaynaklı, geçmiş yıllara göre çok büyük umutlar vadetmiyor. Talebin özellikle yurtdışında kısılmış olması, borçlanma maliyetlerinin yüksekliği ile yatırımlardan geri kalınmış olması, enflasyonun marjları baskı altına almış olması gibi birçok sebeple şirketlerimiz yeni bir hikaye yazmaktan uzaklaşıyor. En azından önümüzdeki sene dünya genelinde daha düşük bir enflasyon ve borçlanma maliyetlerindeki düşüşle şirketlerin bir miktar rahatlayabileceğini söyleyebiliriz diye düşünüyorum.


Bir konuyu yine de göz önünde bulundurmakta fayda var. 2025 yılı gelişen ülkelerin portföy yatırımları konusunda yüksek rekabete maruz kalacağı bir sene olduğunu düşünüyorum. Sonuçta dünyanın her yerinde bir nefes alma yılına gireceğiz ve bu sene hikaye yazanların senesi olacak. Zor bir yılı geride bırakmış portföy yatırımcısının risk algısı açık olabilir. Özellikle ABD Başkanı Trump ve olası ticaret savaşları riskini almak istemeyen yatırımcılar için ABD varlıkları ile düşük korelasyona sahip hisse ve tahviller gelişen ülkelerde iyi fırsatlar yaratabilir.


Her ne kadar dünyanın her yerini etkiliyor gibi görünse de makroekonomi, yatırımcı açısından günün sonunda netliğini korur. Politik riskler, siyasi riskler bir kenara, dünyada gelişmiş ülkelerin faizi indirmeye devam ettiği, küresel büyümenin ticaret kaynaklı olası risklerini görmezden gelirsek canlandığı bir yıl geliyor. Sermayenin gidecek yer arayacağı bir yıla hazırlandığımızı düşünüyorum. Bahse konu makroekonomi dışındaki diğer risklerden uzak kalan gelişen ülkelerin yılı geliyor diyebilirim özetle.


Dergi Erişimi
Dergi içeriklerini okumak için Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine abone olmanız gerekmektedir.Abone değilseniz abonelik satın alarak tüm dergi içeriklerine sınırsız erişim sağlayabilirsiniz
Abone Ol
Faiz Farkı Oyunu
Faiz Farkı Oyunu
Amerikan Merkez Bankası (Fed) ile Avrupa Merkez Bankası faiz politikasında 2008’den bu yana süren paralellik, yerini ayrışmaya bırakıyor. Yavaş Avrupa ekonomisi ve Trump’ın tarife baskısı AMB’yi hızlı faiz indirip denge faiz oranını daha aşağıda yakalamaya zorluyor. Fed ise canlı ekonomiyi harcayarak canlandıracak Trump nedeniyle faizde dengeyi daha yüksekte bulmaya hazırlanıyor. Faiz farkı euro/doları da Türk ihracatçısını da zorlama potansiyeli taşıyor.
Yapay Zeka Çağı Enflasyonu Artırır mı Azaltır mı?
Yapay Zeka Çağı Enflasyonu Artırır mı Azaltır mı?
İş süreçlerinde verimliliği artırarak maliyeti düşüren yapay zeka, enflasyonu kontrol altına almada ne kadar başarılı olabilir?
Açığa Satış Likidite Sorununa İlaç Olur mu?
Açığa Satış Likidite Sorununa İlaç Olur mu?
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı İbrahim Ömer Gönül’ün açıklaması ile kısa süre içinde serbest bırakılması beklenen açığa satışlar Borsa İstanbul’da likiditeyi desteklese de tek başına bu sorunu aşmak için yeterli olmayacak.
Biden’ın Veda Hamleleri ve Trump 2.0
Biden’ın Veda Hamleleri ve Trump 2.0
ABD’de Joe Biden, iktidarı devretmesine sayılı günler kala Kiev’e ATACMS füzelerini Rus topraklarında kullanma izni verdi. Peki Biden Ukrayna’ya neden şimdi izin verdi? Biden, Trump’a başkanlık koltuğuyla birlikte çetrefilli bir savaş ortamı mı devretmek istiyor? Ukrayna’ya balistik füze izni nükleer savaşı tetikler mi?
Türkiye 2035’e Kadar Yenilenebilecek mi?
Türkiye 2035’e Kadar Yenilenebilecek mi?
Türkiye 2035 yılı yeşil dönüşüm planları için kolları sıvadı. Artan enerji krizi ve iklim felaketlerinin her geçen gün artması ile birlikte zaten geç kalınan dönüşüm için süre iyice azalıyor. Dönüşüm için her şey tamam gibi ama tek eksik var, para!
“Made in Germany” Parlaklığını Yitiriyor
“Made in Germany” Parlaklığını Yitiriyor
Çin ve ABD kaynaklı rekabet baskısı, enerji krizi ve azalan küresel talep, Avrupa’nın en güçlü ekonomisini temelinden sarsıyor. Almanya’nın lokomotifi sanayi devlerinde yaşanan işten çıkarma dalgası, krizin büyüklüğünü gözler önüne seriyor.
Kapadokya’da Mağaranın Altın Devri
Kapadokya’da Mağaranın Altın Devri
Turistin ortalamanın iki katı harcama yaptığı Kapadokya’da pandemi öncesi 500 olan yıldızlı otel ve mağara otel sayısı bugün 800’e yaklaşırken yatak kapasitesi de 45 bine ulaştı. Bu yıl ziyaretçi sayısının 5 milyonu geçmesi beklenen bölgede kapasitenin yüzde 90’ını oluşturan kaya otellerin en mütevazi olanları gecelik 80- 120 euro. Lüks olanları ise 750-1200 euro arasında fiyatlanıyor. Pandemi sonrası kaya otellerinde yaşanan artışla birlikte Kapadokya altın çağını yaşıyor.
Ferguson’un Dört Kara Kutusu: Batı Üstünlüğünde Tarihin Sonu mu?
Ferguson’un Dört Kara Kutusu: Batı Üstünlüğünde Tarihin Sonu mu?
Ferguson’ın dört kara kutusu, ABD’nin küresel liderlik krizini aşabilmesi için yalnızca iç reformlar değil, uluslararası düzeyde güvenilirlik ve uyum sağlayacak yeni bir vizyon geliştirmesi gerektiğini gösteriyor.
Otomotiv 2024’te de Gaz Kesmedi
Otomotiv 2024’te de Gaz Kesmedi
2024 yılını bitirmeye sayılı günler kala otomotiv sektörü bu yılı da geçen yılki rekor rakama yakın bir seviyede kapamaya hazırlanıyor. Sıfır araç pazarı için hareketli geçen 2024, ikinci elde de yılın son çeyreğinde dengeyi korumayı başardı. Elektrikli otomobiller ise düzenli bir şekilde pazar paylarını artırmaya devam ediyor.
Küreselleşme Sonrası Korumacılık: Avrupa’da Benimsenen Çin Üretim Modeli
Küreselleşme Sonrası Korumacılık: Avrupa’da Benimsenen Çin Üretim Modeli
AB, piller ve elektrikli araçlar konusunda güçlü bir değer zinciriyle endüstrisinin rekabet gücünü artırmayı planlıyor.
Trump’ın Zaferi ABD’nin Yönetici Elitlerini Yerinden Edebilir
Trump’ın Zaferi ABD’nin Yönetici Elitlerini Yerinden Edebilir
End Times kitabının yazarı, ABD’nin “devrimci bir durumun” ortasında olduğunu söylüyor.
American Airlines CrowdStrike Kesintisinden Ne Öğrendi?
American Airlines CrowdStrike Kesintisinden Ne Öğrendi?
Havacılık devi CrowdStrike kesintisi sırasında yaşananları ilk kez ayrıntılı olarak yansıtıyor.
Bir Sonraki Pandeminin İpuçları Amazon Ormanlarından Çıkabilir
Bir Sonraki Pandeminin İpuçları Amazon Ormanlarından Çıkabilir
Kovid-19 pandemisinden beş yıl sonra, hükümetler gelecekteki tehditleri tespit etmek için Abbott tarafından desteklenen ücra bölgelerdeki ateş kliniklerine güveniyor.
ABD’de Göçmen Çalıştıran Şirketler Baskın Yemeye Hazırlanıyor
ABD’de Göçmen Çalıştıran Şirketler Baskın Yemeye Hazırlanıyor
“Bu sadece zararı azaltmaya çalışmakla ilgili bir şey.”