Businessweek
Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine aboneliğiniz boyunca tam erişim sağlayabilirsiniz. Abone Ol

Özel Dosya

Rothschild Ailesi’nde İç Savaş
Rothschild Hanedanı’nın İsviçre ve Fransa şubeleri, aile adını kullanarak kazançlı servet yönetimi pastasından daha büyük bir pay kapmak için küresel bir mücadeleye girişmiş durumda. Her iki aile için de ileriye dönük tek yolun birleşme olma ihtimali yükseliyor.
  • 23 Şubat 2024 11:43
  • Tara Patel, Marion Halftermeyer ve Alexandre Rajbhandari
Rothschild Ailesi’nde İç Savaş

Ariane de Rothschild’in bankacılarından biri birkaç ay önce Orta Doğu’dan, İsviçre’deki özel bankacılık firması Edmond de Rothschild Group için bazı rahatsız edici haberlerle döndü. Çok değerli, multi-milyoner bir müşterisi ona firmanın başka bir temsilcisinin aradığını söyledi ancak müşterinin ona gösterdiği kartvizitte Ariane’in artık yabancılaştıkları kuzenleri tarafından yönetilen Paris merkezli rakip bir kuruluş olan Rothschild & Co’nun logosu vardı.


Bu, bir müşterinin İsviçreli firmayı Fransız rakibiyle ilk kez karıştırması değildi, ancak bu giderek yaygınlaşan bir sorun haline geliyordu. Rothschild adını taşıyan iki firma, iki yüzyıldan uzun bir süre önce Frankfurt’un Yahudi gettosundan çıkarak 19. yüzyılda dünyanın en zengin ve en güçlü hanedanlarından biri haline gelen finansçılarıyla ünlü aileyle bağlantılı kalan son bankalar olarak biliniyor. İki Rothschild kolu, onlarca yıl nispeten farklı iş alanlarında faaliyet gösterdikten sonra, şimdi 250 trilyon dolarlık küresel varlık yönetimi endüstrisinin daha büyük bir parçası olmak için bir meydan savaşına girdiler. Bilgi sahibi kaynaklar, bir nesil içinde iki Rothschild kuruluşunun birleşmesinin imparatorluğu güçlü tutmak için zorunlu hale gelme ihtimalinin arttığını söylüyor. Zürih Uygulamalı Bilimler Üniversitesi’nde varlık yönetimi üzerine ders veren Christoph Künzle, “Artık benzer müşterileri hedefliyorlar. Bu çok rekabetçi bir durum ve sahip oldukları asırlık isim, her ikisinin de yararlanmaya çalıştığı büyük bir varlık” diyor.


5 yıldan uzun bir süre önce Rothschild adının kullanımı konusunda Ariane tarafından başlatılan sert bir hukuki anlaşmazlığın çözüme kavuşturulması, çatışmayı yatıştırmış olmalıydı. Ancak markanın Avrupa, Orta Doğu ve Asya’daki zengin müşteriler için kıyasıya rekabette önemli bir silah haline gelmesini önlemek adına çok az etkisi oldu. Paris merkezli Rothschild & Co. 100 milyar doları aşan yönetim altındaki varlıklarıyla bu iki şirketten küçük olanı, ancak İsviçreli rakibiyle aynı zenginlerin oyun alanlarında ofisler açarak hızla zemin kazanıyor. Firmanın tarihinde ilk kez, servet ve varlık yönetiminden elde edilen vergi öncesi kâr, 2023’ün ilk yarısında danışmanlık işinden elde edilen kârı aştı. Daha 2022’nin sonunda, Paris merkezli şirket servet varlıkları açısından İsviçreli rakibine yaklaşıyordu.


İki klanın güçlerini birleştirmesi, Morgan Stanley ve UBS Group AG gibi sektörün küresel devlerinin ve hatta İsviçreli özel bankalar Julius Bear Group ve Banque Pictet & Cie SA’nın karşısında görece küçük olan Rothschild bankalarına güç kazandırabilir.


Kepler Cheuvreux Analisti Nicolas Payen sektörle ilgili olarak, “Maliyetlerdeki ve düzenlemelerdeki artış nedeniyle özellikle küçük varlık yöneticileri için konsolidasyona ihtiyaç var. Artık sektörün olmazsa olmaz kurallarından biri büyük olmak zorundalar” diyor.



Birleşik bir Rothschild kuruluşu, yatırım bankacılığı ve varlık yönetimi devlerine kıyasla hala görece küçük olacaktır ancak Amsterdam ve Los Angeles’tan Tokyo’ya kadar olan ofislerde yaklaşık 7 bin kişiyi istihdam edecek ve kıta Avrupa’sında güçlü bir varlığa sahip olabilir. Bu iki banka birleşmiş olsaydı ortaya çıkacak kuruluş 2022 yılı sonunda Lombard Odier ve bank J. Safra Sarasin’e fark atarak, Vontobel Holding’i ise ufak bir farkla geriden bırakarak yaklaşık 280 milyar dolarlık yönetilen varlığa sahip olacaktı.



Barones Ariane de Rothschild, İsviçre bankası Edmond de Rothschild Group’un 58 yaşındaki CEO’su. İsviçre ve Fransa şubelerinin birleştirilmesi önerisini defalarca reddetti.


Yakınlaşma fikri geçmişte Fransa klanı tarafından önerilmiş ancak İsviçre klanı tarafından geri çevrilmişti. Firmadaki meslektaşlarının söylediğine göre Rothschild & Co. CEO’su Alexandre de Rothschild ve babası David, birleşme istekleri konusunda çekingen değiller. Banka, varlık yönetim işine kaynak oluşturmak için satın almaları kullandı ve diğer firmalardan ekipleri bütün olarak kaptılar. Aile Ariane’e teklif götürmeyi sürdürse de bir sonuç alamadı.



Ariane’nin bazı üst düzey özel bankacıları bile birleşmenin mantığını görebiliyor ancak 58 yaşında Ariane tüm teklif kombinasyonları reddetti ve son olarak Eylül ayında Le Matin’e verdiği röportajda 4 kızının aile işlerini sürdüreceğini söyledi. Yine de kızlarının bankaya ne kadar bağlı olduklarıyla ilgili soru işaretleri var.


İsviçreli firmadaki bazı bankacılar da kısmen vizyon eksikliği olarak gördükleri bu durum nedeniyle son yıllarda işlerin durgunlaştığını söylüyor. Banka ise bu görüşe karşı çıkarak net bir stratejisi olduğunu ve Mart ayında 2023 yılı için güçlü sonuçlar açıklayacağını belirtiyor.


HEC Paris işletme okulunda yardımcı profesör olan ve aile şirketleri konusunda uzmanlaşan Philippe Pelé-Clamour, “Bir tarafta ekonomik açıdan mantıklı bir gerekçe var, diğer tarafta ise kişisel gurur. Bu egolar ve anlaşmazlıklar dönemi, iki yüzyıllık tarihe kıyasla nispeten kısa. Bir sonraki nesilde bir araya gelme gerçekleşebilir” diyor.



Ne barones unvanını taşıyan Ariane ne de Alexandre, her iki bankada görev yapan bir düzineden fazla mevcut ve eski yöneticiyle ve adlarının açıklanmaması koşuluyla konuşan dışarıdan gözlemcilerle yapılan görüşmelere dayanan bu makale için kendileriyle röportaj yapılmasını kabul etmedi. İki bankanın temsilcileri, firmalar veya Rothschild aileleriyle ilgili spekülasyonlar hakkında yorum yapmadıklarını söyledi.


Tüm farklılıklarına rağmen iki taraf da, Frankfurt’ta bir finans imparatorluğu kuran ve 1800’lerin başında beş oğlundan dördünü Londra, Paris, Napoli ve Viyana’da üsler kurmaları için gönderen Mayer Amschel Rothschild’e kadar uzanan ortak bir geçmişi paylaşıyor. Sonraki 200 yıl boyunca, geniş aile Avrupa’nın en ünlü bankacılık hanedanlarından birini oluşturdu, savaşları ve imparatorlukları finanse etti ve bölgenin ekonomik ve siyasi tarihini şekillendirmeye yardımcı oldu.



Londra ve Paris şubeleri klanın başarı öyküleriydi. Paris şubesi, Devrim sonrası Fransa’yı finanse etti ve İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra endüstrileri finanse etti, iki cumhurbaşkanı Georges Pompidou ve Emmanuel Macron da dahil olmak üzere bankacı nesiller istihdam etti. İngiltere’de N.M. Rothschild & Sons, Waterloo savaşında Wellington Dükü’nün Napolyon’a karşı kazandığı zaferin finanse edilmesine yardımcı olmuştur. 2003 yılında Londra ve Paris şubeleri birleşerek bugünkü Rothschild & Co. şirketini oluşturdular. Buna karşılık İsviçreli firma nispeten yeni. Ailenin Fransız kolunda doğan beşinci kuşak kurucu Edmond, bankasını 1953 yılında kurdu.


Firma, İsviçre’de özel bankacılığın daha az düzenlemeye tabi olduğu ve şeffaf olmadığı bir dönemde ultra zenginlerin birikimlerini gizlice taşımalarına yardımcı oldu ve onları savaş sonrası Avrupa’daki yüksek vergilerden etkili bir şekilde korudu. İki Rotshchild kuruluşu farklı segmentlerde faaliyet gösteriyorlardı. İsviçre şubesi yurtiçinin yanısıra Lüksemburg ve Monako gibi yerlerde özel bankacılıkta uzmanlaşırken, Paris merkezli firma İngiltere şubesi ile birleşerek küresel kurumsal anlaşma yapıcılarının en üst kademelerine yükseldi. Hatta çarpaz hissedarlıklara bile sahip olmuşlardı.


Edmond de Rothschild 1980’li yıllarda bankaları sosyalist Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand tarafından kamulaştırılması sonrası Parisli kuzenlerinin yeniden ayağa kalkmasına yardımcı olmuştu. Edmond 1997’de öldüğünde o zamanlar 34 yaşında olan tek oğlu Benjamin yönetim kurulu başkanı oldu. Bankanın yelken yarış takımı olan Gitana Team ile avcılık ve kayak gibi uğraşlar konusunda daha tutkulu olan Benjamin, 2009 yılında eşi Ariane’I başkan yardımcılığına getirdi. Benjamin 2021 yılında 57 yaşında kalp krizinden öldü.



Rothschild’lerin Frankfurt’taki Yahudi gettosunda bulunan 18. yüzyıldan kalma aile evi, 1900 civarı. Kaynak: Granger Tarihi Resim Arşivi/Alamy


Pek çok zengin hanedan gibi Rothschildler de aile içi entrikalardan ve düşmanlıklardan nasibini aldı. İsviçreli ve Fransız kuzenler arasındaki ilişkiler garipti. Aileleri tanıyan bir kişi, Edmond’un zenginlerin bankacısı olarak branşlaşmasının ki bu onu bir noktada klanın zengin üyesi haline getirdi, aile içinde bir kıskançlık nedeni olduğunu söyledi. Söz konusu kişi ayrıca Benjamin’in iş dünyasına olan ilgisizliğinin Fransız kuzenleri için hassas bir nokta olduğunun altını çizdi. Öte yandan bu ilişkiler aynı aile içinde bile sorunlar yaratabiliyordu. Hatta Benjamin’in annesi Nadine, birkaç yıl önce ölen kocasının bankasının, oğlu ve gelini tarafından yönetilme şeklini protesto etmek için servetinin bir kısmını İsviçreli rakibi Pictet’e taşımıştı.


Aile ismi yıllar boyunca her iki taraf içinde bir tartışma unsuru oldu. Ariane CEO olarak görev yaptığı dönemde, ismi sunumlardak tek başına kullanan Paris firmasını 2015 yılında bu konuyla ilgili mahkemeye verdiğinde anlaşmazlıklar doruğa ulaştı. Bu anlaşmazlık 2018 yılında çapraz hisse sorununu ortada kaldıran ve ismin nasıl kullanılıp korunacağını dair parametreleri belirleyen bir anlaşmayla çözüldü.


Şimdi her iki banka da büyüme arayışıyla birlikte kendi kritik dönemecini aşmaya çalışıyor ve bunu, ailenin finansal zekasının yıllar içinde malikaneler, üzüm bağları, sanat eserleri, yatlar ve yarış atları gibi büyük servetin ziynetlerini biriktirmesine izin vermesinin ardından zenginliği yansıtan bir marka haline gelmiş Rothschild isminden yararlanarak elde etmeyi hedefliyor.


Sektördeki bazı firmaların yönetim kurullarında yer almış olan eski bir varlık yönetimi sektör danışmanı Sebastian Dovey aile isminin yarattığı farkı, “Rothschild’lerin diğer finans kuruluşlarının sahip olmadığı bir varlıkları var, bu da tarihsel itibarları ve ailenin daha geniş ticari çıkar portföyü” şeklinde tarif ediyor.