2024’te küresel otomobil üretimi, bir önceki yıla göre yüzde 0,5’lik hafif bir düşüşle 75,5 milyon adede ulaştı. Avrupa, Kuzey Amerika ve Japonya en önemli gerilemelerin yaşandığı bölgeler oldu. Avrupa’da üretim, yüzde 4,6 azalarak 14,4 milyon adede geriledi. AB ülkelerinde ise yüzde 6,2 oranında bir düşüş oldu. Buna karşılık Rusya yaklaşık yüzde 45’lik bir büyüme ile dikkat çekti.

Kuzey Amerika genelinde üretim yüzde 3,2 azalırken, ABD’de bu oran yüzde 3,5 oldu ve toplam üretim yaklaşık 7,4 milyon adet otomobil olarak gerçekleşti.

Güney Amerika ise ılımlı bir artış gösterdi. Brezilya’nın yüzde 6,3’lük üretim artışı sayesinde bölge genelinde üretim yüzde 1,7’ye yükseldi.

Asya, küresel üretimdeki ağırlığını daha da artırdı. Bölge genelinde üretim yüzde 1,5 artarak yaklaşık 46 milyon otomobile ulaştı. Çin, yüzde 5,2’lik güçlü bir artış ve yüzde 35,4’lük pazar payıyla liderliğini daha da pekiştirdi. Hindistan’da üretim yüzde 4,7 oranında arttı. Japonya ve Güney Kore ise sırasıyla yüzde 8,6 ve yüzde 1,2 oranında üretim kaybı yaşadı.

Global otomotiv satışları artıyor

2024’te küresel otomobil satışları 2023’e kıyasla yüzde 2,5 artışla 74,6 milyon adede ulaştı. Tedarik zinciri zorlukları azalmaya devam etse de bölgesel eğilimler büyük ölçüde farklıydı, bazı pazarlar güçlü büyüme yaşarken diğerleri düşüşlerle karşı karşıya kaldı.

Avrupa’nın otomobil pazarı 2024’te yüzde 3,9 büyüyerek 16,1 milyon adetlik toplam satışa ulaştı. Ancak bu büyüme, tüm bölgelerde dengeli olmadı. AB içindeki yeni otomobil kayıtları yüzde 0,8 artış ile yaklaşık 10,6 milyon adede yükseldi ve durgun bir seyir izledi. Birleşik Krallık satışlar yüzde 2,6 oranında artış gösterdi. Öte yandan, EFTA ülkelerinde otomobil satışları yüzde 4,6 düştü.

2023’teki güçlü büyümenin ardından hem Rusya hem de Ukrayna toparlanmalarını sürdürdü. Rusya yüzde 46,4 artarken, Ukrayna yüzde 12,6’lık bir artışla güçlü bir şekilde toparlandı. Aynı zamanda Türkiye, yüzde 1,3 oranında büyüyerek yükseliş eğilimini pekiştirdi.

Kuzey Amerika’daki otomobil satışları 2024’te yüzde 3,8’lik bir büyüme kaydetti. Bölgedeki en büyük pazar olan Amerika Birleşik Devletleri, yüzde 3,1’lik bir artış kaydederek toplam 12,7 milyon üniteye ulaştı.

Son çeyrekteki kayda değer artış, yeni yönetimin elektrikli araçlar için federal teşvikleri kaldırma taahhüdüyle sağlandı.

Güney Amerika bölgesindeki binek otomobil satışları 2024’te 3 milyon adedi aştı ve toplam otomobil satışları yüzde 6,5 arttı. Yılın son aylarında artan enflasyona rağmen, bölgenin en büyük pazarı olan Brezilya yüzde 12,5 artış kaydederek 1,9 milyon adede ulaştı.

Japonya da otomobil satışları 2024’te yüzde 7 düşerken, Güney Kore’de yüzde 5,1 düşüş görüldü. 2024’ün son çeyreğinde güçlü bir toparlanma ile Çin otomobil satışları yaklaşık 23 milyon adede ulaşırken, yıllık bazda yüzde 2,6 artış kaydetti. Özellikle Çin, küresel otomobil satışlarının yaklaşık yüzde 31’ini oluşturuyor. Hindistan’da binek otomobil satışları yüzde 4,8 artarak 4,4 milyon adede ulaştı. 2024’te Orta Doğu ve Afrika bölgesindeki otomobil üretimi yüzde 0,4 arttı.

Avrupa’da otomotiv ithalatında Çin önde

2024 yılında Çin, değer açısından yeni AB otomobil ithalatının birincil kaynağı konumunu korudu. Yüzde 12,2’lik bir düşüş yaşamasına rağmen Çin hala yüzde 17,2’lik bir pazar payına sahip.

Birleşik Krallık, Japonya ve Türkiye’den yapılan ithalat, Çin ile birlikte AB otomobil ithalatının değerinin yaklaşık yüzde 60’ına yaklaşıyor. Türkiye ve Japonya’dan AB’ye yapılan ticaret akışları sırasıyla yüzde 13,8 ve yüzde 6,4 artarken, Güney Kore yüzde 22 ile en büyük düşüşü kaydetti.

Avrupa’nın otomotiv ihracatı

2024 yılında, AB yapımı otomobillerin ABD’ye ihracatı yüzde 4,6 düştü. En büyük düşüş, muhtemelen yerli araç üreticilerinin artan rekabeti nedeniyle yüzde 25,5’lik bir düşüşle Çin’de gerçekleşirken, İsviçre ve Türkiye’ye yapılan ihracat da sırasıyla yüzde 9,9 ve yüzde 7,6 oranında düştü.

Karmaşık tabloya rağmen, ABD ve Birleşik Krallık toplu olarak AB’nin yeni otomobil ihracatının değer olarak neredeyse yarısını oluşturuyor ve bu da AB otomotiv endüstrisi için kilit pazarlar olarak önemlerini vurguluyor. Çin’e yapılan sevkiyatlar düşmesine rağmen, Çin pazarı da AB otomotiv sektörü için kritik konumunu korumaya devam ediyor.

ABD’de durum: tarifeler ve yeni adımlar, anlaşmalar

2024’te ABD otomotiv endüstrisi 14,7 milyondan fazla araç üretme kapasitesine sahip, ancak, yalnızca 10,2 milyon araç üretildi ve 4,5 milyon adet kullanılmayan kapasite kaldı. Diğer taraftan da 2024 yılında ABD’de satılan 16,1 milyon yeni hafif aracın yaklaşık 6,3 milyonu büyük ölçüde Meksika, Kanada, Avrupa Birliği, İngiltere, Japonya ve Kore’den ithal edildi.

2024’te Detroit’in büyük üçlü üreticileri ABD’de yaklaşık 1,85 milyon ithal hafif araç satarken bu, toplam küresel satışlarının yüzde 13’ünü oluşturdu. Karşılaştırma yapmak gerekirse, en büyük üç Japon markası geçen yıl küresel olarak 17,9 milyon adet sattı. 1,53 milyonu ithal edilerek ABD pazarında satıldı ve bu da yüzde 9’a denk geliyor. Almanya’nın üç üretici için ithal otomobillerine yönelik ABD talebi, küresel toplamlarının yüzde 7’sini oluşturdu.

Amerika Birleşik Devletleri’nde daha fazla araç üretilmesi istenirken, sendikalar ülkenin yeterince kullanılmayan otomobil fabrikalarının istihdam sayılarını artırmak için muazzam bir potansiyel sunduğunu savunuyor. ABD ekonomisinin bu alanda 90 bin’e kadar yeni üretim işi yaratabileceği öne sürülüyor. ABD’de yapılan bir araştırmaya göre, araç üretiminde yaratılan her doğrudan iş ortalama 10,5 ek istihdamı tetikliyor. Bu çarpan etkisi, otomotiv endüstrisinin ekonomideki geniş kapsamlı etkisini ortaya koyuyor.

Sektörün küreselleşmiş tedarik zinciri, tamamen yerli parçalardan üretilen hiçbir aracın olmadığını gösteriyor. Araştırmaya göre ABD’de satılan yeni otomobillerin yaklaşık yüzde 70’i yurtdışında üretiliyor, yedek parçaların ise yüzde 60’ı ithal ediliyor.

Çin’in otomotivde artan payı dikkat çekiyor

Çin, küresel otomobil üretiminde liderliğini pekiştiriyor. 2024 yılı Aralık ayı itibarıyla, dünyada en fazla otomobil üreten ve ihraç eden ülke konumuna gelen Çin, geçen yıl üretilen tüm otomobillerin neredeyse üçte birini tek başına karşıladı. Ülke, iç talebinin iki katından fazla üretim kapasitesinde sahip olması sayesinde, üretiminin önemli bir bölümünü ihracata yönlendirebiliyor.

Çin’in ardından küresel otomotiv üretiminde yüzde 11,3 payla Amerika Birleşik Devletleri ikinci sırada yer alıyor. ABD merkezli elektrikli araç üreticileri, küresel otomobil üreticileri arasında toplam piyasa değerinin neredeyse yarısını temsil ediyor; en büyük şirketin değeri onu izleyen 29 otomobil üreticisinin toplam piyasa değerini geride bırakıyor. Japonya ise yüzde 9,6’lık payla üçüncü sırada yer alıyor.

Çin hükümeti, özellikle elektrikli araç üretimini desteklemek üzere yerli otomotiv sektörüne büyük yatırımlar yaptı. Son ticaret savaşlarında dengelenmiş ya da ötelenmiş adımların “Made in China 2025” gibi stratejik girişimlere, elektrikli araç üretimine nasıl etki edeceğini izleyerek göreceğiz.