Businessweek
Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine aboneliğiniz boyunca tam erişim sağlayabilirsiniz. Abone Ol

Teknoloji

Deepseek, Sputnik Etkisiyle, Elektrikli Araçların Geleceği
Sınırlamalar ve koruma duvarları teknolojide yerlileşmeyi artırırken, elektrikli araçlar 2025’de yükselişte olacak.
  • 30 Ocak 2025 17:31
  • Koray Öztopçu
Deepseek, Sputnik Etkisiyle, Elektrikli Araçların Geleceği

1957’de Sputnik’in uzaya gönderilmesi, uzay programlarını değiştirirken, DeepSeek’in teknoloji de yeni bir yarışı başlattığını ve bu yarışında elektrikli araçlara etkisi gündemde yeni konu olarak yerini aldı. Çinli bir startup olan DeepSeek'in, ABD'deki endüstri lideri modellerle aynı seviyede veya daha iyi olduğunu söylediği son yapay zeka modellerini piyasaya sürmesi, teknoloji dünya düzeninde tekrar yeni bir değişim rüzgarları estirdi.


Şirket, 6 milyon dolardan az işlem gücü gerektiren yarı iletken yatırımı ile ilerlediğini söylemesi küresel teknoloji çevrelerinin de dikkat çekti. Şirketin geliştirdiği yapay zeka asistanı, rakibini geride bırakarak uygulama mağazalarında en yüksek puanlı ücretsiz uygulama oldu. Elbette bu durum, teknoloji şirketlerinin milyarlarca dolarlık yapay zeka yatırımı sözü verme kararının ardından ekonomi anlamında da büyük değişimleri barındırıyor.


Teknoloji yarışı hızlanıyor


2022 sonlarında piyasaya sürülen uygulamalar, yapay zeka destekli kendi sohbet robotlarını yaratmak için acele eden teknoloji firmaları arasında bir mücadeleye neden oldu. DeepSeek’in en güçlü yapay zeka çipleri üzerindeki ihracat kontrolleri altında çıkması, ABD'nin Çin'de satışını yasaklamadığı, Kaliforniya çip üreticisinden nispeten düşük performanslı bir yapay zeka çipine güvenerek ilerlemesi tüm sektörü şaşırttı. Özellikle DeepSeek'in modellerinin kalitesi ve maliyet verimliliği bu anlatıyı tersine çevirirken, yapay zeka asistanının arkasındaki amiral gemisi modelini eğitmenin maliyetinin yalnızca 5,6 milyon dolar olması tartışmaları daha da hızlandırdı.


Elektrikli Araçlar 2025’de yükselişte olacak


Bazı otomobil üreticilerinin elektrikli hedeflerini küçültmesine ve ABD'deki 7 bin 500 dolarlık federal vergi kredisiyle ilgili belirsizliklere rağmen, elektrikli satışlarının önümüzdeki yıl önemli ölçüde artması bekleniyor. Otomotiv araştırma şirketine göre, önümüzdeki yıl küresel olarak tamamen elektrikli araç satışlarının yüzde 29,9 oranında artması bekleniyor. Tahminlere göre, 2025 yılında dünya çapında 15 milyon elektrikli araç satılacak ve pazar payında yüzde 13,2'den yüzde 16,7'ye bir artış olacak. 2025'te elektrikli ve şarjlı hibrit araç satışlarının (BEV+PHEV) tüm dünyada yüzde 17 artarak 20 milyon adedi aşması bekleniyor.


Çin, yüzde 64 pay ile dünyanın en büyük elektrikli araç pazarı olarak öne çıkarken, 2025’te yüzde 17’inin üstünde olması bekleniyor. (2024’te 11 milyon adetti ) Amerika’da 2025'te elektrikli araç satışlarının yüzde 16 artarak 2,1 milyona ulaşacağı öngörülürken, 2024’te yüzde 9 büyüyerek 1,8 milyon adeti bulmuştu.


Küresel hafif araç üretiminin ise toplam 88-89 milyon adette olması bekleniyor. Otomobil endüstrisi, 2025'e girerken, özellikle de küresel ticaret ve koruma tarifeleri ile üretimde farklı değişikliklere maruz kalabilir.



Ülkelerin gelecekte elektrikli araç hakimiyeti ne anlama geliyor?


Ülkelerin elektrikli araç pazarındaki üretim becerisi, küresel elektrikli araç üretiminin yüzde olarak artan uygun fiyatlı elektrikli araçların dünya çapında hızla benimsenmesinin ardındaki itici güç olacak. Batarya üretimi ve inovasyon konusundaki uzmanlık, ülkeleri elektrikli araç teknolojisindeki gelişmeleri hızlandırmak için iyi bir konuma getirecek ve bu da onları küresel olarak fosil yakıtla çalışan arabalara daha uygulanabilir ve çekici alternatifler haline getirecek.


Artan elektrikli araçlara ilgi ülkelerin üretim politikalarını da etkiliyor. Çin, yılda 40 milyondan fazla içten yanmalı motorlu otomobil üretme kapasitesine sahip durumda gözükürken, 2025'in sonuna kadar 25 milyona yakın elektrikli araç üretme kapasitesine sahip olması bekleniyor .


Tüketici odağı elektrikli araçlara dönüyor


Tüketiciler elektrikli araçların geleceği konusunda iyimser iken, aynı zamanda teknolojisi konusunda artık daha açık fikirli. Şarj altyapısının eksikliği gibi kısa vadeli zorluklar devam ederken, mevcut elektrikli araç sürücülerinin yüzde 90'ı elektrikli güç aktarma organlarına sadık kalıyor: Motor tipi tercihlerine olan bağlılık yüksek olmaya devam ediyor.


Elektrikli mobiliteye geçiş hızla ilerlemeye devam ederek küresel enerji ve otomobil pazarlarını yeniden şekillendirirken, dünya çapında satılan her beş otomobilden birinin elektrikli olması bekleniyor.


Hızlanan dönüşüm yeni markalar getirecek mi?


Geleneksel otomotiv sektöründeki bu ekosistemdeki değişim elektrikli akıllı araçların artan payı ülkelerin kendi "yerli" elektrikli araç ve batarya endüstrisini inşa etme yönünde ortak bir çaba gösteriyor. Ülkeler, ekosistem oluşumunda elektrikli araç endüstrisi kritik bir kütleye ulaştığında dünya elektrikli araç pazarının büyük bir kısmını üretmeyi hedefliyor.


Daha ucuz elektrikli arabalar: Kitlesel pazarda benimsenmenin kilidini açmanın anahtarı


On yılı aşkın bir süredir otomotiv ekosistemini ve elektrifikasyonun geleceğini şekillendiren elektrikli bağlantılı araçların etkisi artarken, 2025'i "elektrikli araç yılı" olarak tanımlamak, oldukça fazla global düzenleme, gelişmeye rağmen değişimi hızlı göreceğimiz bir şekilde gerçek olacak gibi gözüküyor.


Otomotiv sektöründe de bunca teknolojik dönüştürücü gelişmelerin olmasının etkisiyle daha da hızlı hareket edecek. 2025’de daha da fazla öne çıkacak gelişmeler :



  • Küresel anlamda, Çin’in sürekli yenilenen modelleri, diğer ülkelerin yeni markalarla daha düşük bütçeli elektrikli araç model yelpazesinin tüketicilere ulaşması




  • Teknolojik anlamda gelişmelerle, ultra hızlı batarya şarjı beklentileri yeniden tanımlaması,




  • Ekonomik anlamda ülkelerde elektrikli araçların her zamankinden daha erişilebilir hale gelmesi,




  • Tüketici davranışları etkisinde daha çok yeni nesil beklentilerine uygun modeller ve otomotiv markalarının çekiciliğini artırma çabaları,




  • Politika anlamında ise dünya çapında ülkelerin elektrikli araçlara yönelik teşviklerin arttığı bir dönem yaşayacağız.


Elbette elektrikli araç üretimi, dünyanın karbondan arındırma hedefleriyle, ülkelerin elektrikli araç hakimiyeti umut verici bir hikaye sunuyor. Uygun fiyatlı elektrikli araçların hızlı bir şekilde piyasaya sürülmesi, ulaşım emisyonlarına karşı güçlü bir araç olduğu, yenilik, sürdürülebilir uygulamalarla eşleştirildiğinde; daha yeşil ulaşıma giden yolun kendi yaratacak.


Dergi Erişimi
Dergi içeriklerini okumak için Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine abone olmanız gerekmektedir.Abone değilseniz abonelik satın alarak tüm dergi içeriklerine sınırsız erişim sağlayabilirsiniz
Abone Ol
Washington–Caracas Çekişmesinde Son Perde: Yaptırımlar mı, İttifaklar mı?
Washington–Caracas Çekişmesinde Son Perde: Yaptırımlar mı, İttifaklar mı?
303 milyar varillik rezerviyle dünyanın en büyük petrol kaynağına sahip olan Venezuela, kötü yönetim, altyapı sorunları ve yaptırımlar yüzünden gelirlerini kaybediyor. ABD’nin baskısı sürerken gözler, Venezuela’nın ürettiği petrolün en büyük alıcısı Çin’e çevrilmiş durumda. Peki Washington-Caracas hattındaki gerilim neye evrilecek? Petrolde dev rezervlere rağmen Venezuela neden kazanamıyor?
Yarın Değil, Şimdi: Türkiye’nin Çıkış Yolunda İnovasyon
Yarın Değil, Şimdi: Türkiye’nin Çıkış Yolunda İnovasyon
Türkiye’nin çıkış hikâyesi, “daha fazlasını daha ucuza üretmek”te değil; daha akıllısını, daha katma değerlisini üretmekten geçiyor.
Çin’de Balon Korkusu
Çin’de Balon Korkusu
Çin borsası 2015’teki sert dalgalanmaların ardından, 2023–2025 döneminde kapsamlı adımlarla yeniden güven kazanmaya çalıştı. İşlem maliyetlerinin düşürülmesi, devlet fonlarının devreye girmesi ve para politikasındaki destekler, piyasada istikrarı güçlendirdi. Ancak 2025 yazında yaşanan hızlı yükseliş, beraberinde bazı soru işaretlerini de getirdi. Yatırımcıların zihninde bugün tek bir ihtimal değil, birkaç farklı senaryo var: Çin gerçekten yeni bir büyüme hikâyesi mi yazıyor, yoksa bu ralli ekonomik temellerin ötesine geçen bir coşkunun işareti mi?
Rekorun Altında Ne Var?
Rekorun Altında Ne Var?
Altın, 2025 yılında yatırımcıların gözdesi haline geldi. Reel anlamda son 45 yılın zirvesini gören altındaki bu artışın arkasında yüksek enflasyondan Fed’e ilişkin güven sorunlarına, merkez bankası alımlarından jeopolitik risklere ve yüksek getiri arayışına kadar pek çok faktör bulunuyor...
Kuraklık HES’leri de Vurdu Elektrik Üretiminde Strateji Değişiyor Mu?
Kuraklık HES’leri de Vurdu Elektrik Üretiminde Strateji Değişiyor Mu?
2024 ve 2025 yıllarındaki meteorolojik kuraklık, barajlara gelen su miktarını azaltarak hidroelektrik santrallerinin elektrik üretimindeki payını düşürdü. Bu durum, enerji üretim stratejilerinde değişikliklere yol açarken, sektör paydaşlarını yeni çözümler aramaya yöneltiyor.
Emeklilerin Refah Açmazı
Emeklilerin Refah Açmazı
Orta Vadeli Program’da sosyal güvenlik kuruluşları kaynaklı kamu açığının gelecek yıl 547 milyar TL’ye yükselerek GSYH’daki payının yüzde 0,7’ye çıkması öngörülüyor. Payın artmasına karşın emeklinin refahı Avrupa’nın çok uzağında. Türkiye’de ortalama emekli maaşı 17 bin 259 TL. 367 euroya karşılık gelen bu tutarla Türkiye’de emekliler yüksek enflasyon koşullarında Avrupa ülkelerinde sondan 3’üncü sırada. Ayrıca bu yıl 1,4 trilyon liralık emekli ödeneğinin GSYH’ye oranı yüzde 3,3’e gerilerken, AB ülkelerinde oran yıllardır yüzde 8-9 aralığında.
Made in USA: Fabrika Var, İşçi Yok
Made in USA: Fabrika Var, İşçi Yok
ABD yönetiminin üretimi yeniden ülkesine çekmek için başlattığı yatırımcı dostu politikalar ile halen yürttüğü sert göçmen politikası birbiriyle çelişiyor. “Fabrikaya evet, işçiye hayır” yaklaşımı kalıcı hale gelirse yatırım kararları olumsuz etkilenebilir.
Teknoloji ve Girişimciliğin Yeni Küresel Merkezi: Dubai
Teknoloji ve Girişimciliğin Yeni Küresel Merkezi: Dubai
Dün petrolün kaynak sunduğu şaşalı hayatlarla dünyanın gündeminden düşmeyen Dubai artık vizyon ve liderlikle birleşen, stratejik yatırımlarla desteklenen küresel bir iş merkezi konumunda. Bugün bu merkezi en iyi değerlendirenler arasında girişimciler ilk sıralarda yer alıyor.
Türkiye Otomobil Üretimindeki Yerini Sağlamlaştırıyor
Türkiye Otomobil Üretimindeki Yerini Sağlamlaştırıyor
Türkiye’de üretim yapan üç üretici IAA Mobility 2025 Fuarı’na çıkarma yaptı.
Batı Cephesinde Yeni Bir Şeyler Var: Washington Uzlaşmasından Londra Uzlaşmasına
Batı Cephesinde Yeni Bir Şeyler Var: Washington Uzlaşmasından Londra Uzlaşmasına
Londra Uzlaşması; devlet kapasitesinin güçlendirilmesi, kapsayıcı büyümenin desteklenmesi, yeşil dönüşümün hızlandırılması ve sosyal politikaların merkezileştirilmesi gibi somut politika alanlarına vurgu yapıyor.
Avrupa’da E-mobilite Rüzgarı
Avrupa’da E-mobilite Rüzgarı
Münih fuarı, Avrupa’daki üreticilerin karmaşık zorluklarla mücadele ederken büyümeyi ve pazar payını korumaya çalıştığı otomotiv ortamını gözler önüne seriyor.
Rusya’nın Gizli Savaşı ve Alman CEO’yu Öldürme Planı
Rusya’nın Gizli Savaşı ve Alman CEO’yu Öldürme Planı
Armin Papperger, Ukrayna’yı silahlandıran bir Alman savunma devini yönetiyor. Tecrübeli mühendisin bu çabaları, silah tedarikçisine eşi görülmemiş bir servet kazandırsa da onu Rusya’nın hedef tahtasının tam ortasına oturttu.