Businessweek
Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine aboneliğiniz boyunca tam erişim sağlayabilirsiniz. Abone Ol

Teknoloji

Deepseek, Sputnik Etkisiyle, Elektrikli Araçların Geleceği
Sınırlamalar ve koruma duvarları teknolojide yerlileşmeyi artırırken, elektrikli araçlar 2025’de yükselişte olacak.
  • 30 Ocak 2025 17:31
  • Koray Öztopçu
Deepseek, Sputnik Etkisiyle, Elektrikli Araçların Geleceği

1957’de Sputnik’in uzaya gönderilmesi, uzay programlarını değiştirirken, DeepSeek’in teknoloji de yeni bir yarışı başlattığını ve bu yarışında elektrikli araçlara etkisi gündemde yeni konu olarak yerini aldı. Çinli bir startup olan DeepSeek'in, ABD'deki endüstri lideri modellerle aynı seviyede veya daha iyi olduğunu söylediği son yapay zeka modellerini piyasaya sürmesi, teknoloji dünya düzeninde tekrar yeni bir değişim rüzgarları estirdi.


Şirket, 6 milyon dolardan az işlem gücü gerektiren yarı iletken yatırımı ile ilerlediğini söylemesi küresel teknoloji çevrelerinin de dikkat çekti. Şirketin geliştirdiği yapay zeka asistanı, rakibini geride bırakarak uygulama mağazalarında en yüksek puanlı ücretsiz uygulama oldu. Elbette bu durum, teknoloji şirketlerinin milyarlarca dolarlık yapay zeka yatırımı sözü verme kararının ardından ekonomi anlamında da büyük değişimleri barındırıyor.


Teknoloji yarışı hızlanıyor


2022 sonlarında piyasaya sürülen uygulamalar, yapay zeka destekli kendi sohbet robotlarını yaratmak için acele eden teknoloji firmaları arasında bir mücadeleye neden oldu. DeepSeek’in en güçlü yapay zeka çipleri üzerindeki ihracat kontrolleri altında çıkması, ABD'nin Çin'de satışını yasaklamadığı, Kaliforniya çip üreticisinden nispeten düşük performanslı bir yapay zeka çipine güvenerek ilerlemesi tüm sektörü şaşırttı. Özellikle DeepSeek'in modellerinin kalitesi ve maliyet verimliliği bu anlatıyı tersine çevirirken, yapay zeka asistanının arkasındaki amiral gemisi modelini eğitmenin maliyetinin yalnızca 5,6 milyon dolar olması tartışmaları daha da hızlandırdı.


Elektrikli Araçlar 2025’de yükselişte olacak


Bazı otomobil üreticilerinin elektrikli hedeflerini küçültmesine ve ABD'deki 7 bin 500 dolarlık federal vergi kredisiyle ilgili belirsizliklere rağmen, elektrikli satışlarının önümüzdeki yıl önemli ölçüde artması bekleniyor. Otomotiv araştırma şirketine göre, önümüzdeki yıl küresel olarak tamamen elektrikli araç satışlarının yüzde 29,9 oranında artması bekleniyor. Tahminlere göre, 2025 yılında dünya çapında 15 milyon elektrikli araç satılacak ve pazar payında yüzde 13,2'den yüzde 16,7'ye bir artış olacak. 2025'te elektrikli ve şarjlı hibrit araç satışlarının (BEV+PHEV) tüm dünyada yüzde 17 artarak 20 milyon adedi aşması bekleniyor.


Çin, yüzde 64 pay ile dünyanın en büyük elektrikli araç pazarı olarak öne çıkarken, 2025’te yüzde 17’inin üstünde olması bekleniyor. (2024’te 11 milyon adetti ) Amerika’da 2025'te elektrikli araç satışlarının yüzde 16 artarak 2,1 milyona ulaşacağı öngörülürken, 2024’te yüzde 9 büyüyerek 1,8 milyon adeti bulmuştu.


Küresel hafif araç üretiminin ise toplam 88-89 milyon adette olması bekleniyor. Otomobil endüstrisi, 2025'e girerken, özellikle de küresel ticaret ve koruma tarifeleri ile üretimde farklı değişikliklere maruz kalabilir.



Ülkelerin gelecekte elektrikli araç hakimiyeti ne anlama geliyor?


Ülkelerin elektrikli araç pazarındaki üretim becerisi, küresel elektrikli araç üretiminin yüzde olarak artan uygun fiyatlı elektrikli araçların dünya çapında hızla benimsenmesinin ardındaki itici güç olacak. Batarya üretimi ve inovasyon konusundaki uzmanlık, ülkeleri elektrikli araç teknolojisindeki gelişmeleri hızlandırmak için iyi bir konuma getirecek ve bu da onları küresel olarak fosil yakıtla çalışan arabalara daha uygulanabilir ve çekici alternatifler haline getirecek.


Artan elektrikli araçlara ilgi ülkelerin üretim politikalarını da etkiliyor. Çin, yılda 40 milyondan fazla içten yanmalı motorlu otomobil üretme kapasitesine sahip durumda gözükürken, 2025'in sonuna kadar 25 milyona yakın elektrikli araç üretme kapasitesine sahip olması bekleniyor .


Tüketici odağı elektrikli araçlara dönüyor


Tüketiciler elektrikli araçların geleceği konusunda iyimser iken, aynı zamanda teknolojisi konusunda artık daha açık fikirli. Şarj altyapısının eksikliği gibi kısa vadeli zorluklar devam ederken, mevcut elektrikli araç sürücülerinin yüzde 90'ı elektrikli güç aktarma organlarına sadık kalıyor: Motor tipi tercihlerine olan bağlılık yüksek olmaya devam ediyor.


Elektrikli mobiliteye geçiş hızla ilerlemeye devam ederek küresel enerji ve otomobil pazarlarını yeniden şekillendirirken, dünya çapında satılan her beş otomobilden birinin elektrikli olması bekleniyor.


Hızlanan dönüşüm yeni markalar getirecek mi?


Geleneksel otomotiv sektöründeki bu ekosistemdeki değişim elektrikli akıllı araçların artan payı ülkelerin kendi "yerli" elektrikli araç ve batarya endüstrisini inşa etme yönünde ortak bir çaba gösteriyor. Ülkeler, ekosistem oluşumunda elektrikli araç endüstrisi kritik bir kütleye ulaştığında dünya elektrikli araç pazarının büyük bir kısmını üretmeyi hedefliyor.


Daha ucuz elektrikli arabalar: Kitlesel pazarda benimsenmenin kilidini açmanın anahtarı


On yılı aşkın bir süredir otomotiv ekosistemini ve elektrifikasyonun geleceğini şekillendiren elektrikli bağlantılı araçların etkisi artarken, 2025'i "elektrikli araç yılı" olarak tanımlamak, oldukça fazla global düzenleme, gelişmeye rağmen değişimi hızlı göreceğimiz bir şekilde gerçek olacak gibi gözüküyor.


Otomotiv sektöründe de bunca teknolojik dönüştürücü gelişmelerin olmasının etkisiyle daha da hızlı hareket edecek. 2025’de daha da fazla öne çıkacak gelişmeler :



  • Küresel anlamda, Çin’in sürekli yenilenen modelleri, diğer ülkelerin yeni markalarla daha düşük bütçeli elektrikli araç model yelpazesinin tüketicilere ulaşması




  • Teknolojik anlamda gelişmelerle, ultra hızlı batarya şarjı beklentileri yeniden tanımlaması,




  • Ekonomik anlamda ülkelerde elektrikli araçların her zamankinden daha erişilebilir hale gelmesi,




  • Tüketici davranışları etkisinde daha çok yeni nesil beklentilerine uygun modeller ve otomotiv markalarının çekiciliğini artırma çabaları,




  • Politika anlamında ise dünya çapında ülkelerin elektrikli araçlara yönelik teşviklerin arttığı bir dönem yaşayacağız.


Elbette elektrikli araç üretimi, dünyanın karbondan arındırma hedefleriyle, ülkelerin elektrikli araç hakimiyeti umut verici bir hikaye sunuyor. Uygun fiyatlı elektrikli araçların hızlı bir şekilde piyasaya sürülmesi, ulaşım emisyonlarına karşı güçlü bir araç olduğu, yenilik, sürdürülebilir uygulamalarla eşleştirildiğinde; daha yeşil ulaşıma giden yolun kendi yaratacak.


Dergi Erişimi
Dergi içeriklerini okumak için Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine abone olmanız gerekmektedir.Abone değilseniz abonelik satın alarak tüm dergi içeriklerine sınırsız erişim sağlayabilirsiniz
Abone Ol
Sağlık Sigortasında Kurallar ‘Sil Baştan’
Sağlık Sigortasında Kurallar ‘Sil Baştan’
2026’da yürürlüğe girecek Özel Sağlık Sigortaları Yönetmeliği ömür boyu yenilemeden, bekleme sürelerine ve geçiş haklarına kadar kuralları sigortalı lehine yeniden belirliyor. Yönetmelikle sigortalı yeni tüm haklarda kayıp olmadan şirket değiştirilebileceği için rekabetin artması bekleniyor. 2018’de grup-bireysel ve yatarak-ayakta poliçe ayrımı yapılmadığında 2.344 TL olan özel sağlık sigortası ortalama primi Ekim 2025’te 35 bin TL’ye ulaştı. Tamamlayıcı sigorta ise 2018’de 581 TL iken 2025’te 12 bin TL oldu. Ömür boyu yenileme garantisi sisteme ilk giriş yaşı 60’ın altında olanlara zorunlu hale gelirken, bu yaşı geçenlere sunulursa ek fiyat uygulanabilecek.
Merkez İndirimde Tekrar Vites Yükseltti
Merkez İndirimde Tekrar Vites Yükseltti
Eylül ve Ekim aylarında yüksek gelen enflasyon sonrası faiz indirim hızını düşüren TCMB, pozitif sürpriz yapan Kasım verisi sonrası faiz indirimlerini tekrar hızlandırdı.
Banka Hisseleri Kararı Değil Beklentiyi Fiyatlıyor
Banka Hisseleri Kararı Değil Beklentiyi Fiyatlıyor
Bankacılık endeksi 2024–2025 döneminde para politikasına en duyarlı sektörlerden biri olurken, faiz indirimi yapılan altı toplantının öncesinde ortalama yüzde 3,4 yükseliş kaydetti. Karar sonrası fiyatlamalar ise daha sınırlı ve dağınık bir tablo sundu.
Finansmana Sıkışan Firmalar Direksiyonu Borsaya Kırdı
Finansmana Sıkışan Firmalar Direksiyonu Borsaya Kırdı
Yüksek faiz ortamında finansmana ulaşmakta güçlük çeken küçük ve orta ölçekli şirketler kaynak temin etmek için halka arza yöneldi. SPK verilerine göre halka açılmak için sırada bekleyen 127 şirket bulurken, başvuru sürelerinin iki yılı aşması dikkat çekiyor. Yabancı ilgisinin düşük olması ve büyük şirketlerin değerlemelerini karşılayacak piyasa derinliğinin bulunmaması ise büyük oyuncuları halka açılmaktan uzak tutuyor.
Avrupa Merkez Bankası’nda Şahin Dönüş
Avrupa Merkez Bankası’nda Şahin Dönüş
Avrupa Merkez Bankası’na yönelik faiz artışı beklentileri hızla güç kazanırken, piyasalardaki bu şahin hava ekonomistlerin uyarılarıyla çelişiyor. 2026’ya doğru, Euro Bölgesi hem dezenflasyon baskıları hem de güçlü euro riski arasında sıkışan bir para politikası yolculuğuna hazırlanıyor.
Enflasyon Bitmeden Enflasyon Muhasebesi ile Vedalaşmak
Enflasyon Bitmeden Enflasyon Muhasebesi ile Vedalaşmak
Enflasyon muhasebesi; belirsiz, anlamsız ve hedeflediği amaçtan uzak, ilave iş yükü doğuran bir müessese görünümüne büründü.
Rus Varlıklarında Son Perde: AB’nin Planı Ne, Risk Kimde?
Rus Varlıklarında Son Perde: AB’nin Planı Ne, Risk Kimde?
Avrupa Birliği, Ukrayna’nın savaşla yıpranan bütçesini 210 milyar euroluk dondurulmuş Rus varlıklarıyla mı yoksa kendi kasasından mı finanse edecek? Belçika, Euroclear üzerinden tek başına risk üstlenmek istemezken, Brüksel’in önünde kritik sorular duruyor: AB, Moskova’ya hangi mali silahı doğrultacak, bu plan hukuki ve finansal olarak nerede patlayabilir ve Kremlin, Avrupa’nın “Rus parasıyla Ukrayna’yı fonlama” hamlesine nasıl bir misilleme hazırlıyor?
Made in Europe: Stratejik Bir Sanayi Politikası ve Türkiye İçin Bir Eşik
Made in Europe: Stratejik Bir Sanayi Politikası ve Türkiye İçin Bir Eşik
Küresel rekabet artık yalnızca fiyat ve verimlilik üzerinden değil, dayanıklılık ve stratejik kapasite üzerinden tanımlanıyor.
Amerikan Rüyası Artık Çok mu Pahalı?
Amerikan Rüyası Artık Çok mu Pahalı?
Amerikan Rüyası uzun yıllar net bir vaat sundu: Çok çalışırsan karşılığını alırsın. Bir ev, güvenli bir iş, çocuklar için daha iyi bir gelecek… Bugün hâlâ bu anlatı ABD kültürünün merkezinde yer alıyor. Ancak günlük hayatın rakamları, bu rüyanın artık giderek daha pahalı hâle geldiğini gösteriyor. Soru basit ama rahatsız edici: Amerikan Rüyası hâlâ erişilebilir mi, yoksa orta sınıf için artık bir ayrıcalık mı?
Yapay Zekanın (Öz) Güven Sorunu
Yapay Zekanın (Öz) Güven Sorunu
Günümüzde bilgi kapısı haline gelen yapay zeka asistanlarının yüksek özgüvenle eksik ya da yanlış bilgi üretmesi, kullanıcılarda doğruluk yanılsamasına yol açıyor. Hataları görünmez hale getiren bu durum, toplumsal kutuplaşmayı derinleştireceği gibi kurumlara olan güveni de aşındırıyor.
Yapay Zeka ile Tek Kişilik Dev Kadrolar Mümkün mü?
Yapay Zeka ile Tek Kişilik Dev Kadrolar Mümkün mü?
Bence asıl soru şu: Zaten aramızdalar da, biz hâlâ onları “çalışan” diye mi görüyoruz?
Tüketicinin Yeni Yorgunluğu ve Gelecek
Tüketicinin Yeni Yorgunluğu ve Gelecek
Markalar tüketici davranışlarının değiştiğini görüyor ama nedenini anlamlandıramıyor.