Businessweek
Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine aboneliğiniz boyunca tam erişim sağlayabilirsiniz. Abone Ol

Teknoloji

Deepseek, Sputnik Etkisiyle, Elektrikli Araçların Geleceği
Sınırlamalar ve koruma duvarları teknolojide yerlileşmeyi artırırken, elektrikli araçlar 2025’de yükselişte olacak.
  • 30 Ocak 2025 17:31
  • Koray Öztopçu
Deepseek, Sputnik Etkisiyle, Elektrikli Araçların Geleceği

1957’de Sputnik’in uzaya gönderilmesi, uzay programlarını değiştirirken, DeepSeek’in teknoloji de yeni bir yarışı başlattığını ve bu yarışında elektrikli araçlara etkisi gündemde yeni konu olarak yerini aldı. Çinli bir startup olan DeepSeek'in, ABD'deki endüstri lideri modellerle aynı seviyede veya daha iyi olduğunu söylediği son yapay zeka modellerini piyasaya sürmesi, teknoloji dünya düzeninde tekrar yeni bir değişim rüzgarları estirdi.


Şirket, 6 milyon dolardan az işlem gücü gerektiren yarı iletken yatırımı ile ilerlediğini söylemesi küresel teknoloji çevrelerinin de dikkat çekti. Şirketin geliştirdiği yapay zeka asistanı, rakibini geride bırakarak uygulama mağazalarında en yüksek puanlı ücretsiz uygulama oldu. Elbette bu durum, teknoloji şirketlerinin milyarlarca dolarlık yapay zeka yatırımı sözü verme kararının ardından ekonomi anlamında da büyük değişimleri barındırıyor.


Teknoloji yarışı hızlanıyor


2022 sonlarında piyasaya sürülen uygulamalar, yapay zeka destekli kendi sohbet robotlarını yaratmak için acele eden teknoloji firmaları arasında bir mücadeleye neden oldu. DeepSeek’in en güçlü yapay zeka çipleri üzerindeki ihracat kontrolleri altında çıkması, ABD'nin Çin'de satışını yasaklamadığı, Kaliforniya çip üreticisinden nispeten düşük performanslı bir yapay zeka çipine güvenerek ilerlemesi tüm sektörü şaşırttı. Özellikle DeepSeek'in modellerinin kalitesi ve maliyet verimliliği bu anlatıyı tersine çevirirken, yapay zeka asistanının arkasındaki amiral gemisi modelini eğitmenin maliyetinin yalnızca 5,6 milyon dolar olması tartışmaları daha da hızlandırdı.


Elektrikli Araçlar 2025’de yükselişte olacak


Bazı otomobil üreticilerinin elektrikli hedeflerini küçültmesine ve ABD'deki 7 bin 500 dolarlık federal vergi kredisiyle ilgili belirsizliklere rağmen, elektrikli satışlarının önümüzdeki yıl önemli ölçüde artması bekleniyor. Otomotiv araştırma şirketine göre, önümüzdeki yıl küresel olarak tamamen elektrikli araç satışlarının yüzde 29,9 oranında artması bekleniyor. Tahminlere göre, 2025 yılında dünya çapında 15 milyon elektrikli araç satılacak ve pazar payında yüzde 13,2'den yüzde 16,7'ye bir artış olacak. 2025'te elektrikli ve şarjlı hibrit araç satışlarının (BEV+PHEV) tüm dünyada yüzde 17 artarak 20 milyon adedi aşması bekleniyor.


Çin, yüzde 64 pay ile dünyanın en büyük elektrikli araç pazarı olarak öne çıkarken, 2025’te yüzde 17’inin üstünde olması bekleniyor. (2024’te 11 milyon adetti ) Amerika’da 2025'te elektrikli araç satışlarının yüzde 16 artarak 2,1 milyona ulaşacağı öngörülürken, 2024’te yüzde 9 büyüyerek 1,8 milyon adeti bulmuştu.


Küresel hafif araç üretiminin ise toplam 88-89 milyon adette olması bekleniyor. Otomobil endüstrisi, 2025'e girerken, özellikle de küresel ticaret ve koruma tarifeleri ile üretimde farklı değişikliklere maruz kalabilir.



Ülkelerin gelecekte elektrikli araç hakimiyeti ne anlama geliyor?


Ülkelerin elektrikli araç pazarındaki üretim becerisi, küresel elektrikli araç üretiminin yüzde olarak artan uygun fiyatlı elektrikli araçların dünya çapında hızla benimsenmesinin ardındaki itici güç olacak. Batarya üretimi ve inovasyon konusundaki uzmanlık, ülkeleri elektrikli araç teknolojisindeki gelişmeleri hızlandırmak için iyi bir konuma getirecek ve bu da onları küresel olarak fosil yakıtla çalışan arabalara daha uygulanabilir ve çekici alternatifler haline getirecek.


Artan elektrikli araçlara ilgi ülkelerin üretim politikalarını da etkiliyor. Çin, yılda 40 milyondan fazla içten yanmalı motorlu otomobil üretme kapasitesine sahip durumda gözükürken, 2025'in sonuna kadar 25 milyona yakın elektrikli araç üretme kapasitesine sahip olması bekleniyor .


Tüketici odağı elektrikli araçlara dönüyor


Tüketiciler elektrikli araçların geleceği konusunda iyimser iken, aynı zamanda teknolojisi konusunda artık daha açık fikirli. Şarj altyapısının eksikliği gibi kısa vadeli zorluklar devam ederken, mevcut elektrikli araç sürücülerinin yüzde 90'ı elektrikli güç aktarma organlarına sadık kalıyor: Motor tipi tercihlerine olan bağlılık yüksek olmaya devam ediyor.


Elektrikli mobiliteye geçiş hızla ilerlemeye devam ederek küresel enerji ve otomobil pazarlarını yeniden şekillendirirken, dünya çapında satılan her beş otomobilden birinin elektrikli olması bekleniyor.


Hızlanan dönüşüm yeni markalar getirecek mi?


Geleneksel otomotiv sektöründeki bu ekosistemdeki değişim elektrikli akıllı araçların artan payı ülkelerin kendi "yerli" elektrikli araç ve batarya endüstrisini inşa etme yönünde ortak bir çaba gösteriyor. Ülkeler, ekosistem oluşumunda elektrikli araç endüstrisi kritik bir kütleye ulaştığında dünya elektrikli araç pazarının büyük bir kısmını üretmeyi hedefliyor.


Daha ucuz elektrikli arabalar: Kitlesel pazarda benimsenmenin kilidini açmanın anahtarı


On yılı aşkın bir süredir otomotiv ekosistemini ve elektrifikasyonun geleceğini şekillendiren elektrikli bağlantılı araçların etkisi artarken, 2025'i "elektrikli araç yılı" olarak tanımlamak, oldukça fazla global düzenleme, gelişmeye rağmen değişimi hızlı göreceğimiz bir şekilde gerçek olacak gibi gözüküyor.


Otomotiv sektöründe de bunca teknolojik dönüştürücü gelişmelerin olmasının etkisiyle daha da hızlı hareket edecek. 2025’de daha da fazla öne çıkacak gelişmeler :



  • Küresel anlamda, Çin’in sürekli yenilenen modelleri, diğer ülkelerin yeni markalarla daha düşük bütçeli elektrikli araç model yelpazesinin tüketicilere ulaşması




  • Teknolojik anlamda gelişmelerle, ultra hızlı batarya şarjı beklentileri yeniden tanımlaması,




  • Ekonomik anlamda ülkelerde elektrikli araçların her zamankinden daha erişilebilir hale gelmesi,




  • Tüketici davranışları etkisinde daha çok yeni nesil beklentilerine uygun modeller ve otomotiv markalarının çekiciliğini artırma çabaları,




  • Politika anlamında ise dünya çapında ülkelerin elektrikli araçlara yönelik teşviklerin arttığı bir dönem yaşayacağız.


Elbette elektrikli araç üretimi, dünyanın karbondan arındırma hedefleriyle, ülkelerin elektrikli araç hakimiyeti umut verici bir hikaye sunuyor. Uygun fiyatlı elektrikli araçların hızlı bir şekilde piyasaya sürülmesi, ulaşım emisyonlarına karşı güçlü bir araç olduğu, yenilik, sürdürülebilir uygulamalarla eşleştirildiğinde; daha yeşil ulaşıma giden yolun kendi yaratacak.


Dergi Erişimi
Dergi içeriklerini okumak için Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine abone olmanız gerekmektedir.Abone değilseniz abonelik satın alarak tüm dergi içeriklerine sınırsız erişim sağlayabilirsiniz
Abone Ol
Çin’le Bağları Koparmak Şirketlerin Beklediğinden Daha Zor Olabilir
Çin’le Bağları Koparmak Şirketlerin Beklediğinden Daha Zor Olabilir
ABD’li oyuncak üreticisi Learning Resources, ana kara üreticilerinden uzaklaşmaya çalışırken, fabrikayı Çin’den çıkarmanın Çin’i fabrikandan çıkarmaktan çok daha kolay olduğunu keşfediyor.
BIST’te Sanayiler Yeniden Ön Plana Çıkıyor
BIST’te Sanayiler Yeniden Ön Plana Çıkıyor
Borsa İstanbul’da üçüncü çeyrek bilançolarıyla birlikte sanayi şirketlerinde görülmeye başlanan toparlanma hedef fiyatlarda da etkisini gösterdi. Hedef fiyat revizyonlarında banka dışı şirketler ön plana çıktı. 50’ye yakın şirket ise enflasyon üzerinde getiri potansiyeli ile dikkat çekti.
Çin Kıskacındaki Almanya: Avrupa’nın Dinamosu Kontrolü Kaybediyor mu?
Çin Kıskacındaki Almanya: Avrupa’nın Dinamosu Kontrolü Kaybediyor mu?
Alman şirketleri kâr iştahıyla Çin’e milyarlar akıtırken Berlin “kontrolü kaybediyoruz” uyarısı yapıyor. ABD tarifeleri sonrası alternatif arayan Avrupa’nın lokomotifi Almanya, Pekin’in ekonomik hegemonyasının bir parçası haline gelirse ne olur? Çin, bu bağımlılığı ABD’ye ve diğer Avrupa ülkelerine karşı bir koz olarak mı kullanmak istiyor?
Gelişen Ülke Borsalarında Kırılgan Boğa Piyasası
Gelişen Ülke Borsalarında Kırılgan Boğa Piyasası
Gelişen piyasalar 2025’te tarihi getiriler sunarken, aşırı pozisyonlanma ve likidite kırılganlıkları sert bir düzeltme riskini yeniden gündeme taşıdı. MSCI Gelişmekte Olan Pazarlar yükseliş rekoru kırarken, Türkiye dolar bazlı performansta yüzde 40 negatif ayrışarak küresel rallinin dışında kaldı.
Kasım Kampanyalarının Kaderini Nakit İhtiyacı Belirledi
Kasım Kampanyalarının Kaderini Nakit İhtiyacı Belirledi
Kasım ayı kampanya döneminde “gerçek indirim var mı?” tartışmaları yeniden alevlendi. Araştırmalar, bazı kategorilerde anlamlı indirimlerin görüldüğünü ortaya koyarken tüketici güvenini zedeleyen sahte indirim vakalarının tamamen ortadan kalkmadığını gösterdi. Sektör temsilcileri ise zayıflayan talep ve artan finansman baskıları nedeniyle işletmelerin indirimleri artık bir tercih değil, zorunlu bir adım olarak uygulamak zorunda kaldığını belirtiyor.
Döviz Kuru ve Enflasyon: Bir Sınır Hikayesi
Döviz Kuru ve Enflasyon: Bir Sınır Hikayesi
Kur düşük kaldığında, yerli para değerini korur ama ülkenin mal ve hizmetleri yabancılar için pahalı hale gelir. Bu dönüşümün etkilerini sınır kentlerinde de görmek mümkün.
130 Yıllık Asgari Ücrete Küresel Yaklaşımlar
130 Yıllık Asgari Ücrete Küresel Yaklaşımlar
Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun Aralık ayında başlayacak toplantı maratonu öncesi komisyonun yapısı tartışılırken, sendikalar bu konuda adım atılmasını bekliyor. Halen 186 ILO üyesi ülkenin yüzde 90’ında yasal-zorunlu asgari ücret mekanizması var. İskandinav ülkeleri başta olmak üzere yüzde 10’unda ise asgari ücret toplu sözleşmeyle belirleniyor. Türkiye, komisyon yöntemi uygulayan ülkeler arasında yer alırken en benzeyen ülke Güney Kore. Eurostat verilerine göre Türkiye 530 euro dolayındaki brüt asgari ücretle 750 euro altındaki ülkeler grubunda.
Bir Ömürlük Kredi: 50 Yıl Vadeli Mortgage
Bir Ömürlük Kredi: 50 Yıl Vadeli Mortgage
ABD’de pandemi sonrası hızla artan konut fiyatları ve yüksek faizler ev almak isteyenleri zorlayan bir tablo ortaya koyuyor. Özellikle ilk evini alacak olan gençleri sıkıntıya sokan bu tabloya çözüm olarak ise 50 yıl vadeli mortgage planı gündemde…
Türkiye–BAE Stratejik Ortaklığı: Yeni Bir Güç Koridorunun Eşiğinde
Türkiye–BAE Stratejik Ortaklığı: Yeni Bir Güç Koridorunun Eşiğinde
Son üç yılda ışık hızıyla gelişen iki ülke ilişkilerinde ticaretin ötesinde, bölgesel bir güç ortaklığı tesisi söz konusu. Türk iş dünyası içinse kazanmanın yolu bu kararlılığa uyum sağlamaktan geçiyor.
Yapay Zekâ Gelişimini Anlamanın 10 Kritik Noktası
Yapay Zekâ Gelişimini Anlamanın 10 Kritik Noktası
Yöneticilerin yapay zeka dönüşümünü daha iyi okuyabilmeleri adına geçen hafta başladığım yazıma devam ediyorum.
Türkiye Volkswagen İçin Stratejik Bir Güç Merkezi
Türkiye Volkswagen İçin Stratejik Bir Güç Merkezi
SUV pazarındaki büyümeye odaklanan Volkswagen, ikinci nesil T-Roc ile pazardaki payını artırmayı hedefliyor.
Global Otomotiv Ekosisteminde Değişim ve Türkiye’nin Artan Önemi
Global Otomotiv Ekosisteminde Değişim ve Türkiye’nin Artan Önemi
Küresel otomobil pazarı, 2025’in ilk yarısında karmaşık eğilimler gösterse de yılın ilerleyen dönemlerinde talebin zayıflamasıyla ilgili endişeler devam ediyor.