Businessweek
Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine aboneliğiniz boyunca tam erişim sağlayabilirsiniz. Abone Ol

Teknoloji

Deepseek, Sputnik Etkisiyle, Elektrikli Araçların Geleceği
Sınırlamalar ve koruma duvarları teknolojide yerlileşmeyi artırırken, elektrikli araçlar 2025’de yükselişte olacak.
  • 30 Ocak 2025 17:31
  • Koray Öztopçu
Deepseek, Sputnik Etkisiyle, Elektrikli Araçların Geleceği

1957’de Sputnik’in uzaya gönderilmesi, uzay programlarını değiştirirken, DeepSeek’in teknoloji de yeni bir yarışı başlattığını ve bu yarışında elektrikli araçlara etkisi gündemde yeni konu olarak yerini aldı. Çinli bir startup olan DeepSeek'in, ABD'deki endüstri lideri modellerle aynı seviyede veya daha iyi olduğunu söylediği son yapay zeka modellerini piyasaya sürmesi, teknoloji dünya düzeninde tekrar yeni bir değişim rüzgarları estirdi.


Şirket, 6 milyon dolardan az işlem gücü gerektiren yarı iletken yatırımı ile ilerlediğini söylemesi küresel teknoloji çevrelerinin de dikkat çekti. Şirketin geliştirdiği yapay zeka asistanı, rakibini geride bırakarak uygulama mağazalarında en yüksek puanlı ücretsiz uygulama oldu. Elbette bu durum, teknoloji şirketlerinin milyarlarca dolarlık yapay zeka yatırımı sözü verme kararının ardından ekonomi anlamında da büyük değişimleri barındırıyor.


Teknoloji yarışı hızlanıyor


2022 sonlarında piyasaya sürülen uygulamalar, yapay zeka destekli kendi sohbet robotlarını yaratmak için acele eden teknoloji firmaları arasında bir mücadeleye neden oldu. DeepSeek’in en güçlü yapay zeka çipleri üzerindeki ihracat kontrolleri altında çıkması, ABD'nin Çin'de satışını yasaklamadığı, Kaliforniya çip üreticisinden nispeten düşük performanslı bir yapay zeka çipine güvenerek ilerlemesi tüm sektörü şaşırttı. Özellikle DeepSeek'in modellerinin kalitesi ve maliyet verimliliği bu anlatıyı tersine çevirirken, yapay zeka asistanının arkasındaki amiral gemisi modelini eğitmenin maliyetinin yalnızca 5,6 milyon dolar olması tartışmaları daha da hızlandırdı.


Elektrikli Araçlar 2025’de yükselişte olacak


Bazı otomobil üreticilerinin elektrikli hedeflerini küçültmesine ve ABD'deki 7 bin 500 dolarlık federal vergi kredisiyle ilgili belirsizliklere rağmen, elektrikli satışlarının önümüzdeki yıl önemli ölçüde artması bekleniyor. Otomotiv araştırma şirketine göre, önümüzdeki yıl küresel olarak tamamen elektrikli araç satışlarının yüzde 29,9 oranında artması bekleniyor. Tahminlere göre, 2025 yılında dünya çapında 15 milyon elektrikli araç satılacak ve pazar payında yüzde 13,2'den yüzde 16,7'ye bir artış olacak. 2025'te elektrikli ve şarjlı hibrit araç satışlarının (BEV+PHEV) tüm dünyada yüzde 17 artarak 20 milyon adedi aşması bekleniyor.


Çin, yüzde 64 pay ile dünyanın en büyük elektrikli araç pazarı olarak öne çıkarken, 2025’te yüzde 17’inin üstünde olması bekleniyor. (2024’te 11 milyon adetti ) Amerika’da 2025'te elektrikli araç satışlarının yüzde 16 artarak 2,1 milyona ulaşacağı öngörülürken, 2024’te yüzde 9 büyüyerek 1,8 milyon adeti bulmuştu.


Küresel hafif araç üretiminin ise toplam 88-89 milyon adette olması bekleniyor. Otomobil endüstrisi, 2025'e girerken, özellikle de küresel ticaret ve koruma tarifeleri ile üretimde farklı değişikliklere maruz kalabilir.



Ülkelerin gelecekte elektrikli araç hakimiyeti ne anlama geliyor?


Ülkelerin elektrikli araç pazarındaki üretim becerisi, küresel elektrikli araç üretiminin yüzde olarak artan uygun fiyatlı elektrikli araçların dünya çapında hızla benimsenmesinin ardındaki itici güç olacak. Batarya üretimi ve inovasyon konusundaki uzmanlık, ülkeleri elektrikli araç teknolojisindeki gelişmeleri hızlandırmak için iyi bir konuma getirecek ve bu da onları küresel olarak fosil yakıtla çalışan arabalara daha uygulanabilir ve çekici alternatifler haline getirecek.


Artan elektrikli araçlara ilgi ülkelerin üretim politikalarını da etkiliyor. Çin, yılda 40 milyondan fazla içten yanmalı motorlu otomobil üretme kapasitesine sahip durumda gözükürken, 2025'in sonuna kadar 25 milyona yakın elektrikli araç üretme kapasitesine sahip olması bekleniyor .


Tüketici odağı elektrikli araçlara dönüyor


Tüketiciler elektrikli araçların geleceği konusunda iyimser iken, aynı zamanda teknolojisi konusunda artık daha açık fikirli. Şarj altyapısının eksikliği gibi kısa vadeli zorluklar devam ederken, mevcut elektrikli araç sürücülerinin yüzde 90'ı elektrikli güç aktarma organlarına sadık kalıyor: Motor tipi tercihlerine olan bağlılık yüksek olmaya devam ediyor.


Elektrikli mobiliteye geçiş hızla ilerlemeye devam ederek küresel enerji ve otomobil pazarlarını yeniden şekillendirirken, dünya çapında satılan her beş otomobilden birinin elektrikli olması bekleniyor.


Hızlanan dönüşüm yeni markalar getirecek mi?


Geleneksel otomotiv sektöründeki bu ekosistemdeki değişim elektrikli akıllı araçların artan payı ülkelerin kendi "yerli" elektrikli araç ve batarya endüstrisini inşa etme yönünde ortak bir çaba gösteriyor. Ülkeler, ekosistem oluşumunda elektrikli araç endüstrisi kritik bir kütleye ulaştığında dünya elektrikli araç pazarının büyük bir kısmını üretmeyi hedefliyor.


Daha ucuz elektrikli arabalar: Kitlesel pazarda benimsenmenin kilidini açmanın anahtarı


On yılı aşkın bir süredir otomotiv ekosistemini ve elektrifikasyonun geleceğini şekillendiren elektrikli bağlantılı araçların etkisi artarken, 2025'i "elektrikli araç yılı" olarak tanımlamak, oldukça fazla global düzenleme, gelişmeye rağmen değişimi hızlı göreceğimiz bir şekilde gerçek olacak gibi gözüküyor.


Otomotiv sektöründe de bunca teknolojik dönüştürücü gelişmelerin olmasının etkisiyle daha da hızlı hareket edecek. 2025’de daha da fazla öne çıkacak gelişmeler :



  • Küresel anlamda, Çin’in sürekli yenilenen modelleri, diğer ülkelerin yeni markalarla daha düşük bütçeli elektrikli araç model yelpazesinin tüketicilere ulaşması




  • Teknolojik anlamda gelişmelerle, ultra hızlı batarya şarjı beklentileri yeniden tanımlaması,




  • Ekonomik anlamda ülkelerde elektrikli araçların her zamankinden daha erişilebilir hale gelmesi,




  • Tüketici davranışları etkisinde daha çok yeni nesil beklentilerine uygun modeller ve otomotiv markalarının çekiciliğini artırma çabaları,




  • Politika anlamında ise dünya çapında ülkelerin elektrikli araçlara yönelik teşviklerin arttığı bir dönem yaşayacağız.


Elbette elektrikli araç üretimi, dünyanın karbondan arındırma hedefleriyle, ülkelerin elektrikli araç hakimiyeti umut verici bir hikaye sunuyor. Uygun fiyatlı elektrikli araçların hızlı bir şekilde piyasaya sürülmesi, ulaşım emisyonlarına karşı güçlü bir araç olduğu, yenilik, sürdürülebilir uygulamalarla eşleştirildiğinde; daha yeşil ulaşıma giden yolun kendi yaratacak.


Dergi Erişimi
Dergi içeriklerini okumak için Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine abone olmanız gerekmektedir.Abone değilseniz abonelik satın alarak tüm dergi içeriklerine sınırsız erişim sağlayabilirsiniz
Abone Ol
Bir Politika Tercihi Olarak Milyarder Servetlerinin Katlanması
Bir Politika Tercihi Olarak Milyarder Servetlerinin Katlanması
Aşırı zenginliğin yükselişi tesadüf değil, hükümetlerin ve ekonominin varlıklı azınlık için çalışmasını sağlayan politikaların doğrudan bir sonucu.
Ralli ile Risk Arasında: Trump 2.0’ın İlk Yılı
Ralli ile Risk Arasında: Trump 2.0’ın İlk Yılı
Trump’ın yeniden seçilmesinden bu yana geçen 12 ayda piyasalarda büyük bir yükseliş yaşandı: Hisse senetleri zirvede, tahvil getirileri dalgalı, dolar zayıf ama hâlâ merkezde. Ancak tarifelerle şekillenen küresel ticaret düzeni, kırılgan dengeler ve yapışkan enflasyon, “kazanan kim?” sorusunu yeniden gündeme taşıyor. İkinci yıl, Trump ekonomisinin gerçek sınavı olacak: Bu ralli kalıcı mı, yoksa yaklaşan bir düzeltmenin habercisi mi?
Borsa İstanbul’da Şirket Kârları Arttı Tünelin Ucu 2026’ya mı Çıkıyor?
Borsa İstanbul’da Şirket Kârları Arttı Tünelin Ucu 2026’ya mı Çıkıyor?
Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlerin bilançolarında ikinci çeyrekte görülen kısmi toparlanma üçüncü çeyrekte devam etti. Bilançolarda en kötünün geride kaldığını söylemek için erken olduğunu belirten analistler, asıl toparlanmanın 2026 yılından itibaren yaşanacağı görüşünde.
Telefonla Gelen Sessiz Tehlike
Telefonla Gelen Sessiz Tehlike
Telefon başında geçirilen her fazladan saatle gelen dikkat dağınıklığı, hem notları hem de gelecekteki maaşları düşürüyor. Bulaşıcılık gösteren ekran bağımlılığı not ortalamalarını yüzde 36’ya, ücretleri ise yüzde 2,3’e varan oranda aşağı çekiyor.
Enflasyonla Mücadelede 2026 Virajı
Enflasyonla Mücadelede 2026 Virajı
Dezenflasyon sürecinin son aylarda hız kesmesi 2026 yılına ilişkin beklentileri de sıkılaştırdı. Enflasyondaki katılık riski TCMB’yi temkinli bir patikada yürütürken, sıkı finansal koşulların beklenenden uzun sürmesi arz şoku endişesi yaratıyor. Ekonomistler yapısal faktörlerden dolayı yüksek seyreden enflasyonun tek başına para politikasıyla çözülemeyeceğini dile getiriyor.
Stabilcoinler Küresel Finans Sisteminin Kodlarını Değiştiriyor
Stabilcoinler Küresel Finans Sisteminin Kodlarını Değiştiriyor
Citi Institute’un Dijital Varlıklar Başkanı Ronit Ghose, stablecoin piyasasının yükselişini; kurumsal token projelerinden küresel likiditeye, para politikasından finansal entegrasyona uzanan bütüncül bir çerçevede değerlendirdi.
Küçük Başlayan, Büyük İnovasyona Dönüşen Küresel Start-Up Öyküleri
Küçük Başlayan, Büyük İnovasyona Dönüşen Küresel Start-Up Öyküleri
Dünyada binlerce start-up sessiz ama kalıcı bir dönüşümün kalbinde. Geleceğin start-upları milyar dolarlık yatırımlar almayabilir, ama milyarlarca insanın yaşamına dokunacaklar. İşte gelecek vadeden start-uplardan bazıları…
Berlin’den Belém’e
Berlin’den Belém’e
Amazon Zirvesi, dünyanın iklim değişikliğiyle mücadele için yıllık 1,3 trilyon doları harekete geçirip geçiremeyeceğini ve daha önce şahit olunmamış büyüklükteki jeopolitik rüzgârlara karşı koyup koyamayacağını belirleyebilir.
Yapay Zekâ Gelişimini Anlamanın 10 Kritik Noktası
Yapay Zekâ Gelişimini Anlamanın 10 Kritik Noktası
Bugünün yöneticilerinin yapay zeka dönüşümünü daha iyi okuyabilmeleri adına süreci 10 başlık altında toplamak istedim.
Yapay Zekânın Borçlanma Çağı
Yapay Zekânın Borçlanma Çağı
Yapay zekâ yatırımları hızla artarken piyasalar artık büyümeyi değil, büyümenin bedelini tartışmaya başladı. Trilyon dolarlık altyapı planları borçlanma kanallarını zorlarken, yatırımların geri dönüşü sorgulanmaya başlandı. Sermaye ihtiyacının büyüklüğü piyasalardaki tüm muslukların yapay zeka için akmasını zorunlu kılıyor.
Konut Almanın Alternatif Yolu
Konut Almanın Alternatif Yolu
Konut ve araç kredi faizleri yüksek kaldıkça tasarruf finansman sistemine ilgi artıyor. Sektörde denetimlerin artması ve BDDK’nın düzenlemeleri ile artan şeffaflık da bu ilgiyi destekliyor.
Mariana Mazzucato: Rant Kapitalizmi ve Devletlerin Ergenlik Krizi
Mariana Mazzucato: Rant Kapitalizmi ve Devletlerin Ergenlik Krizi
Mazzucato’ya göre; finansal rantiyerleşme iktisadı sadece üretimden değil, devlet aklından, toplum hedef ve vizyonundan da koparmış durumda.