Businessweek
Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine aboneliğiniz boyunca tam erişim sağlayabilirsiniz. Abone Ol

Özel Dosya

Trump'ın Teknoloji Milyarderleri Ne Satın Alıyor?
Sektörün en güçlü isimleri, Trump’ın yemin töreninde ön sıralardaydı ve hepsinin hayalinde yeni yönetimin açılış partisine davet edilmekten çok daha fazlası var.
  • 30 Ocak 2025 16:53
  • Emily Birnbaum
Trump'ın Teknoloji Milyarderleri Ne Satın Alıyor?

ABD Başkanı Donald Trump geçmişte Facebook'u "halk düşmanı" ve Jeff Bezos'u "Jeff Bozo" olarak tanımlayarak dünyanın en büyük teknoloji şirketlerine ve liderlerine karşı sık sık düşmanca bir tavır takındı. Ancak teknoloji dünyasının liderleri, Trump’a bağlılıklarını göstermek için kesenin ağzını açtıktan sonra, 20 Ocak’taki yemin töreninde onur koltuklarında yer aldı. Tabii ki partiye davet edilmek güzel olsa da, nihai amaç bu değildi; zira teknoloji devlerinin önümüzdeki dört yıl boyunca Trump'tan istediği pek çok şey var. İşte dünyanın en büyük teknoloji şirketlerinin masadaki taleplerine genel bir bakış.



Elon Musk


Tesla ve SpaceX'in CEO'su; X'in Sahibi


Ne verdi?


Musk, Trump’ın başkanlık kampanyasına ve bağlantılı siyasi eylem komitelerine en az 245 milyon dolar bağış yaptı. Ayrıca, Trump’a kişisel olarak sürekli destek sundu ve X platformunu Trump yanlısı bir sosyal ağ haline getirdi.


Ne elde etti?


Musk artık Başkan'ın kulağına fısıldayacak kadar yakın bir konumda. Ayrıca yeni kurulan ve gerçek gücü henüz görülmeyen ama en azından Beyaz Saray'da bir ofisi ve e-posta adresi olan Hükümet Verimliliği Departmanı'nın(DOGE) başına getirildi. Dahası dünyanın en zengin adamına yakın isimler NASA'yı (Jared Isaacman) ve Federal İletişim Komisyonu'nu (Brendan Carr) yönetmek üzere görevlendirildi.


Ne istiyor?


Federal hükümet, Musk'ın Space Exploration Technologies Corp. ve uydu iştiraki Starlink için en önemli müşteri konumunda. Musk'ın teknoloji imparatorluğu, Tesla Inc'e fayda sağlayacak olan sürücüsüz otomobillere yönelik izin verici bir yaklaşımdan; FCC'nin Starlink'in büyümesini mümkün kılması ve finanse etmesinden ve SpaceX, Musk'ın sahip olduğu tünel inşa operasyonu Boring Co. ve son girişimi xAI üzerindeki düzenleyici yükün azaltılmasından da faydalanabilir. En büyük kazanımlardan biri ise Trump'ın Mars'a astronot gönderme vaadini yerine getirmesi ve Musk'ın hayat boyu süren bir hedefini gerçekleştirmesi olacak.



Jeff Bezos


Amazon.com ve Blue Origin'in Kurucusu; Washington Post'un Sahibi


Ne verdi?


Amazon.com Inc., Trump’ın açılış komitesine 1 milyon dolar bağış yaptı. Bezos’un sahibi olduğu Washington Post, hiçbir başkanlık adayını resmen desteklememe kararı aldı. Bezos, bunun "tarafsızlık algısını" koruma amacı taşıdığını söylese de, birçok kişi (özellikle gazetenin eski abonelerinin önemli bir kısmı) bu kararı Trump’a bir jest olarak gördü. Ayrıca, Amazon, First Lady Melania Trump hakkında bir belgeselin münhasır haklarını aldı ve Melania Trump projede yapımcı olarak yer alacak.


Ne elde etti?


Bezos, yemin töreninde önemli bir koltuk kaptı ve yanında partneri Lauren Sanchez’i de getirdi. Ünlü milyarder geçtiğimiz yılın sonunda yaptığı açıklamada, Trump yönetimi hakkında “çok iyimser” olduğunu ve Trump’ın “daha kendinden emin ve daha olgun” göründüğünü söyledi.


Ne istiyor?


Biden döneminde Federal Ticaret Komisyonu’nun başkanı olan Lina Khan, daha hukuk öğrencisiyken bile Amazon’un rekabet hukuku açısından büyük bir tehdit olduğunu savunarak ün kazanmıştı. Başkan olduktan sonra ise, Amazon’un yasa dışı bir tekel oluşturduğunu öne süren bir dava açtı. Khan görevden ayrılmış olsa da, mahkemeler Amazon’un bu davayla yüzleşmesi gerektiğine karar verdi. Amazon, davanın mahkemeye taşınmadan uzlaşmayla çözülmesini istiyor. Şirket ayrıca, Ulusal Çalışma İlişkileri Kurulu’ndan (NLRB) gelen çok sayıda işçi hakları şikayetiyle uğraşıyor. Amazon, tüm suçlamaları reddediyor ve NLRB’nin anayasaya aykırı olduğunu savunarak mücadele ediyor. Ayrıca Amazon Web Services, bulut bilişim bölümü, ordu için büyük bir yüklenici ve Bezos'un uzay şirketi Blue Origin de sözleşmeler için yarışıyor.



Mark Zuckerberg


Meta CEO'su


Ne verdi?


Meta Platforms Inc., Trump’ın açılış komitesine 1 milyon dolar bağış yaptı. Zuckerberg, Trump’a yönelik desteğini giderek artırdı. Özellikle yaz aylarında, Trump’ın suikast girişimi sonrasında sergilediği tavrı “hayatımda gördüğüm en havalı şeylerden biri” olarak tanımlayarak kamuoyunda destek verdi. Facebook’un kurucusu kısa süre önce de Meta'nın yanlış bilgilendirme karşıtı politikalarında önemli değişiklikler yaparak Trump'ın uzun süredir şikayet ettiği yaklaşımı gevşetti.


Ne elde etti?


Trump artık Zuckerberg’i ömür boyu hapse atma düşüncesinden vazgeçmiş görünüyor ve ona açılış töreninde öne çıkan bir koltuk verdi. Ayrıca Zuckerberg'in Trump'a ABD teknoloji şirketlerine yönelik yaptırımların hafifletilmesi için Avrupa'ya baskı yapmasını önermesinin ardından Trump, bu konuyu 23 Ocak'ta Dünya Ekonomik Forumu'nda yaptığı konuşmaya dahil etti.


Ne istiyor?


Meta, federal hükümet nezdinde pek çok meseleyle ilgileniyor. Şirket, yapay zeka modellerini federal kurumlara ve savunma müteahhitlerine pazarlamaya çalışıyor. Ayrıca, Federal Ticaret Komisyonu (FTC), Meta’yı WhatsApp ve Instagram’ı satmaya zorlamak için dava açtı ve duruşma Nisan ayında yapılacak. Zuckerberg, Biden dönemindeki antitröst düzenlemelerinin hafifletilmesini istiyor. Öte yandan Meta’nın çıkarına olacak bazı adımlar, örneğin açık kaynaklı yapay zeka modellerinin hükümet tarafından desteklenmesi ve TikTok’un yasaklanması, diğer teknoloji devlerinin Trump ile kurduğu ilişkilerle çelişebilir.



Tim Cook


Apple CEO'su


Ne verdi?


Cook, Trump’ın ilk başkanlık döneminde onu destekleyen nadir teknoloji liderlerinden biri oldu. Apple Inc. CEO'su ayrıca Trump'ın ikinci dönemi için açılış komitesine 1 milyon dolarlık kişisel bir bağışta bulundu.


Ne elde etti?


Cook'un ilgisinden açıkça memnun olan Trump, onu "çok iyi bir işadamı" olarak kamuoyuna övdü. Trump ilk döneminde Apple'ın Çin'den ithal ettiği parçalara uygulanan gümrük vergilerini düşürmüştü. Cook geçtiğimiz hafta Trump’ın yemin törenine katıldı ancak koltuğu diğer teknoloji liderlerinden biraz uzakta yer aldı.


Ne istiyor?


Apple, ABD-Çin ticaret savaşında zarar görebilecek şirketlerden biri. Bloomberg Intelligence’a göre, Apple’ın iPhone’larının yüzde 80’den fazlası Çin’de üretiliyor. Dolayısıyla Cook’un Trump ile olan kişisel ilişkisi, Apple’ın üretim operasyonlarını koruyabilmesi açısından büyük avantaj sağlayabilir. Ayrıca, Apple önemli bir antitröst soruşturmasıyla karşı karşıya. Dava henüz erken aşamada olduğu için Trump’ın atayacağı yetkililer, davayı düşürebilir ya da uzlaşma yoluna gidebilir.



Sundar Pichai


Alphabet CEO'su


Ne verdi?


Alphabet Inc., Trump’ın açılış komitesine 1 milyon dolar bağış yaptı.


Ne elde etti?


Pichai, açılış töreninde Jeff Bezos ve Elon Musk’ın arasına oturtuldu. Google’ın kurucu ortağı Sergey Brin de törende yer aldı.


Ne istiyor?


ABD Adalet Bakanlığı'nın Pichai'nin şirketine karşı açtığı iki antitröst davası, emsallerine karşı açılan davalardan daha ileride. Bu davalar şirketin bölünmesine yol açabilecek sonuçlar doğurabilir ancak Trump'ın atayacağı yetkililer bakanlığın aradığı çözümleri değiştirme yetkisine sahip. Google'ın ayrıca, yeni yasalar oluşturmak yerine mevcut yasaları uyarlamayı ve yapay zekaya özgü bir düzenleyici kurulmasından kaçınmayı içeren bir yapay zeka düzenlemesi için bir istek listesi var.



Shou Zi Chew


TikTok CEO'su


Ne verdi?


Çin merkezli ByteDance Ltd.’nin yüzde 15 hissesine sahip olan milyarder Cumhuriyetçi bağışçı Jeff Yass, Trump’a yakın bir müttefik ve danışman haline geldi. İlk döneminde TikTok'u yasaklamaya çalışan Trump, son zamanlarda platforma "sıcak baktığını" ve TikTok’un kendi kampanya mesajlarını yaymak için etkili bir araç olduğunu belirtiyor.


Ne elde etti?


Chew yemin töreninde diğer teknoloji yöneticilerinin arkasında bir sırada oturdu. Trump ayrıca TikTok'un Çin'le bağı olmayan yeni bir sahip bulamadığı için 19 Ocak'tan itibaren yasaklanmasını öngören yasanın uygulanmasını ertelemeyi amaçlayan bir kararname imzaladı.


Ne istiyor?


TikTok'un ABD operasyonları hâlâ Chew'in mümkün olan en kısa sürede ortadan kaldırıldığını görmek istediği varoluşsal bir tehditle karşı karşıya. Trump'ın emri en iyi ihtimalle geçici bir çözüm sunuyor. Kalıcı bir çözümün ana hatları hâlâ üzerinde çalışılıyor; Trump, ByteDance ile ABD'li bir yatırımcı arasında bir ortak girişimi teşvik etmeyi umduğunu söyledi.


Dergi Erişimi
Dergi içeriklerini okumak için Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine abone olmanız gerekmektedir.Abone değilseniz abonelik satın alarak tüm dergi içeriklerine sınırsız erişim sağlayabilirsiniz
Abone Ol
Bloomberg Businessweek Türkiye'nin 67. Sayısı Yayında!
Bloomberg Businessweek Türkiye'nin 67. Sayısı Yayında!
İşte yeni sayıdan öne çıkanlar...
Konutta Kredi Yok Satış Çok
Konutta Kredi Yok Satış Çok
Konut satışları 2024 yılında yüzde 20’lik artış gösterirken kredili satış oranlarının satışlar içindeki payı yüzde 10’a kadar geriledi.
Borsadan Sekiz Ayda 1,5 Milyon Yatırımcı Uzaklaştı
Borsadan Sekiz Ayda 1,5 Milyon Yatırımcı Uzaklaştı
Kovid-19 pandemisinin ardından yaşadığı dört yıllık ralli ile yatırımcıların gözdesi olan Borsa İstanbul son aylarda bu konumu kaybetmiş görünüyor. Gözdesi olan Borsa İstanbul son aylarda bu konumu kaybetmiş görünüyor.
Medikal Turizm Patlaması Güney Kore’nin Aşırı Çalışan Doktorlarını Cezbediyor
Medikal Turizm Patlaması Güney Kore’nin Aşırı Çalışan Doktorlarını Cezbediyor
Hastaneler yerlileri geri çevirse bile yabancılar estetik ameliyat için Seul’e akın ediyor.
Sam Altman’ın Gözünden Yapay Zekânın Dünü, Bugünü ve Geleceği
Sam Altman’ın Gözünden Yapay Zekânın Dünü, Bugünü ve Geleceği
OpenAI kurucu ortağı ile yapay zekânın nasıl ortaya çıktığını, şirketin fırtınalı günlerini ve gelecekteki hedeflerini konuştuk.
Yeşil Yatırımcılar Umudunu Trump’a Bağladı
Yeşil Yatırımcılar Umudunu Trump’a Bağladı
Temiz enerji şirketlerinin hisseleri 2021'den bu yana her yıl düştü, ancak bazıları sektörün artık dip noktasını gördüğünü söylüyor.
Otomotiv ve Çip’de Yeni Dünya: Kendin Üret
Otomotiv ve Çip’de Yeni Dünya: Kendin Üret
Gelişmiş ülkeler, küresel değer zinciriyle iç içe geçmiş ancak hem yerel ekonomik faydayı hem de potansiyel gelecekteki çip kıtlıklarına karşı dayanıklılığı garanti altına almak için yerelleştirilmiş yarı iletken endüstrileri tasarlıyor.
Opel SUV’da Grandland ile Yeniden Atağa Kalkıyor
Opel SUV’da Grandland ile Yeniden Atağa Kalkıyor
Hibrid Grandland markanın elektrikli pazarındaki varlığını da güçlendirecek
Saçmalıklar Çağında Akıldışı İnsanlar
Saçmalıklar Çağında Akıldışı İnsanlar
“Televizyon ilk altı aydan sonra ele geçirdiği hiçbir markette tutunamayacak. İnsanlar çok geçmeden, her gece kontrplak bir kutuya bakıp durmaktan sıkılacaklardır.” - Twentieth Century-Fox Stüdyoları Başkanı Darrryl F. Zanuck
Susan Strange ve Uluslararası Ekonomi Politik: Kumarhane Kapitalizminden ‘Westfailure’ 2.0 Dönemine Batılı Ekonomiler
Susan Strange ve Uluslararası Ekonomi Politik: Kumarhane Kapitalizminden ‘Westfailure’ 2.0 Dönemine Batılı Ekonomiler
Strange’in Batı’daki başarısızlığa dair uyarıları son ticaret savaşlarıyla anlam kazandı.
Felaketlere Karşı Toplumlar ve Kurumlar Nasıl Yaklaşmalı?
Felaketlere Karşı Toplumlar ve Kurumlar Nasıl Yaklaşmalı?
Felaketlerden ders almak demek, sadece üzülmek ve konuşmak değil; gerçekten harekete geçerek bir dahaki felakete hazırlıklı olmak demek.
Yapay Zekânın Yönetişiminde Ne Durumdayız?
Yapay Zekânın Yönetişiminde Ne Durumdayız?
Şirketlerin yapay zeka konusunda katetmeleri gereken uzun bir yol var.
Risk Yoksa Fırsat da Yok
Risk Yoksa Fırsat da Yok
ABD Başkanı Donald Trump’ın tarifeler konusundaki açıklamalarıyla varlık sınıfları dalgalanırken, Trump’ın ilk dönemindeki gibi kazanan altın ve dolar gibi görünüyor.
AB, Ortak Sermaye Piyasası ile Rekabet Gücünü Yeniden İnşa Etme Arayışında
AB, Ortak Sermaye Piyasası ile Rekabet Gücünü Yeniden İnşa Etme Arayışında
ABD’nin hızla büyüyen ekonomisi karşısında duraksayan Avrupa, ekonomik rekabet gücünü artırmak ve üretkenlik sorununu çözmek için köklü bir dönüşüm arayışında. Davos’taki tartışmalar, ortak sermaye piyasası oluşturma hedeflerinin Avrupa’nın geleceği için kritik önem taşıdığını bir kez daha gözler önüne serdi.
Avrupa Enerji Güvenliği Rusya-Ukrayna Savaşından Bağımsız Bir Olgu
Avrupa Enerji Güvenliği Rusya-Ukrayna Savaşından Bağımsız Bir Olgu
Avrupa’nın enerji tedarik mimarisindeki değişik, doğalgazı stratejik mal olmaktan çıkarıp, ekonomik mal statüsüne indirerek AB ülkelerinin enerji politikalarını piyasa ekonomisi kurallarına bağlı hale getirecek.
Güzel Günler Göreceğiz Güneşli Günler
Güzel Günler Göreceğiz Güneşli Günler
Türkiye, yenilenebilir enerji yatırımlarının meyvelerini toplamaya başladı. 2024 yılının Ağustos ayında, 2025 yıl sonu güneş enerjisi kapasitesi hedeflerine 1,5 yıl erken ulaşan Türkiye, enerjide elini güçlendirdi. Fakat 2035 hedefleri için daha çok çaba gerekli...
Yeni İstihdam Stratejisinde Gözler Tarımda
Yeni İstihdam Stratejisinde Gözler Tarımda
Yeni açıklanan Ulusal İstihdam Stratejisi’nde ana politika Yeni açıklanan Ulusal İstihdam Stratejisi’nde ana politika hedeflerinden biri olarak tarıma yer verildi. Stratejik hedeflerinden biri olarak tarıma yer verildi. Stratejik planda 2014-2023 döneminde istihdamın hizmet planda 2014-2023 döneminde istihdamın hizmet sektöründe yaklaşık 5,5 milyon, sanayide 1,5 milyon sektöründe yaklaşık 5,5 milyon, sanayide 1,5 milyon arttığına, tarımda ise 800 bin gerilediğine dikkat çekiliyor. arttığına, tarımda ise 800 bin gerilediğine dikkat çekiliyor. ‘Stratejik önemi tartışılmaz’ denilen tarımın istihdamdaki ‘Stratejik önemi tartışılmaz’ denilen tarımın istihdamdaki payının yüzde 20’den 14’e düştüğü belirtilirken yeni payının yüzde 20’den 14’e düştüğü belirtilirken yeni yaklaşım önerileri sıralanıyor.
Yönetim Ücretleri Arttı, Fon Seçiminde Önemli Kriter Oldu
Yönetim Ücretleri Arttı, Fon Seçiminde Önemli Kriter Oldu
Fon yönetim ücretlerindeki artışlar, yatırımcıları fon seçimi konusundaki kriterlerine bir yenisini daha eklemek zorunda bıraktı. Üstelik en fazla yönetim ücretine sahip fonların çoğunlukla en iyi performans gösterenler sıralamasında yer almadıkları görülüyor.
Bir Başkan Bin Kaos
Bir Başkan Bin Kaos
Trump, ticaret savaşlarının fitilini ateşleyerek küresel ekonomide belirsizlik döneminin kapısını araladı. Trump, göreve başlamasının üzerinden henüz üç hafta geçmeden Kuzey Amerika’yı ticaret savaşlarının eşiğine getirdi. Kanada ve Meksika’ya uygulanacak yüzde 25’lik tarifeler hafta sonu piyasaları altüst ederken, 3 Şubat Pazartesi günü alınan bir aylık erteleme kararı müzakere sürecini başlattı. “Tarife” kelimesini adeta siyasi silaha dönüştüren Trump, bir ileri bir geri adımlarıyla kaos ajanı unvanını pekiştirdi. Peki, küresel ekonomi için yanlış hesaplamalar ve belirsizliklerle dolu yeni bir dönem mi başlıyor?